.

Δοσεταξέλη

Εμπορική ονομασία : Taxotere

Η χρήση της δοσεταξέλης θα πρέπει να περιορίζεται σε μονάδες ειδικευμένες στη χορήγηση κυτταροτοξικής χημειοθεραπείας και θα πρέπει να χορηγείται μόνο υπό την επίβλεψη ιατρού εξειδικευμένου στη χρήση αντικαρκινικής χημειοθεραπείας, δηλαδή ΟΓΚΟΛΟΓΟΥ.

Σε αυτή τη σελίδα:

Τι είναι και πως λειτουργεί η Δοσεταξέλη

Θεραπευτικές ενδείξεις

Πώς χορηγείται η δοσεταξέλη

Παρενέργειες και η αντιμετώπισή τους

Πότε να αναζητήσετε τον ογκολόγο σας

Μέτρα προφύλαξης ενώ λαμβάνετε θεραπεία με δοσεταξέλη

Συμβουλές αυτοφροντίδας

Παρακολούθηση και έλεγχος ενώ λαμβάνετε δοσεταξέλη

Τι είναι και πως λειτουργεί η Δοσεταξέλη :

Η δοσεταξέλη είναι ένα αντικαρκινικό («αντινεοπλασματικό" ή "κυτταροτοξικό") φάρμακο και ανήκει σε μια κατηγορία φαρμάκων που ονομάζονται ταξάνες και παρασκευάζονται από το φλοιό ενός δέντρου του Ειρηνικού (Taxus). 

Ο σκελετός του κυττάρου περιλαμβάνει τους αποκαλούμενους μικροσωληνίσκους και τη τουμπουλίνη τα οποία είναι τμήματα του μηχανισμού του κυττάρου απαραίτητα για την αναπαραγωγή και τη διαίρεσή του. 

Η δοσεταξέλη είναι αντινεοπλασματικός παράγοντας που δρα προάγοντας τη συνάθροιση της τουμπουλίνης σε σταθερούς μικροσωληνίσκους αναστέλλοντας έτσι την αποδόμησή τους και προκαλώντας σημαντική ελάττωση της ελεύθερης τουμπουλίνης. Η αναστολή αυτών των δομών οδηγεί τελικά στο θάνατο των κυττάρων.

Καρκίνος και χημειοθεραπεία

Οι καρκινικοί όγκοι χαρακτηρίζονται από κυτταρική διαίρεση και πολλαπλασιασμό, η οποία δεν είναι πλέον ελεγχόμενη από τους κανόνες ανάπτυξης, όπως είναι στους φυσιολογικούς ιστούς. Για παράδειγμα, τα "φυσιολογικά" κύτταρα σταματούν να διαιρούνται, όταν έρχονται σε επαφή με τα γειτονικά τους κύτταρα. Τα καρκινικά κύτταρα χάνουν αυτή την ικανότητα (και άλλες πολλές) και επομένως δεν υπακούν πλέον σε κανέναν έλεγχο και δεν διατηρούν τις ισορροπίες της κυτταρικής διαίρεσης.

Η ικανότητα της χημειοθεραπείας να σκοτώσει τα καρκινικά κύτταρα εξαρτάται από την ικανότητά της να σταματήσει την κυτταρική διαίρεση. Αν τα κύτταρα δεν είναι σε θέση να διαιρεθούν, θα πεθάνουν. Όσο πιο γρήγορα τα κύτταρα διαιρούνται, τόσο πιο πιθανό είναι η χημειοθεραπεία να τα σκοτώσει, κάνοντας τον όγκο να συρρικνωθεί.

Τα περισσότερα χημειοθεραπευτικά φάρμακα δρουν στα κύτταρα μόνο όταν αυτά διαιρούνται. Ο προγραμματισμός της χημειοθεραπείας καθορίζεται από τον τύπο των κυττάρων και το ρυθμό με τον οποίο διαιρούνται, τη στιγμή δηλαδή κατά την οποία το φάρμακο θα είναι πιο αποτελεσματικό. Γι 'αυτό η χημειοθεραπεία χορηγείται σε «κύκλους» (δείτε το γενικό τμήμα μας που ασχολείται με τη «χημειοθεραπεία»).

Η χημειοθεραπεία είναι πιο αποτελεσματική στην θανάτωση των κυττάρων που πολλαπλασιάζονται γρήγορα. Δυστυχώς, όμως δεν είναι σε θέση να ξεχωρίσει μεταξύ των καρκινικών και των φυσιολογικών κυττάρων. Τα "φυσιολογικά" κύτταρα όμως, μετά την επίδραση της χημειοθεραπείας, θα μπορέσουν να αναγεννηθούν και να είναι και πάλι υγιή, αλλά εν τω μεταξύ, θα έχουν εμφανιστεί οι ανεπιθύμητες ενέργειες των φαρμάκων (παρενέργειες).

Τα "φυσιολογικά" κύτταρα που προσβάλλονται πιο συχνά από τη χημειοθεραπεία είναι τα κύτταρα που διαιρούνται ταχύτερα (δηλαδή αυτά του αίματος, τα κύτταρα του στόματος, του στομάχου και του εντέρου, καθώς και οι θύλακες των τριχών), με αποτέλεσμα να είναι πιο συχνές και εμφανείς οι παρενέργειες όπως η αιματολογική τοξικότητα, τα έλκη στο στόμα, η ναυτία, η διάρροια και η απώλεια μαλλιών.

Θεραπευτικές ενδείξεις:

Η δοσεταξέλη αποτελεί ένα από τα βασικότερα φάρμακα για την αντιμετώπιση του καρκίνου του μαστού και περιλαμβάνεται σε πολλά σχήματα (συνδυασμούς φαρμάκων) με πολύ καλά αποτελέσματα.

Η δοσεταξέλη σε συνδυασμό με πρεδνιζόνη ή πρεδνιζολόνη ενδείκνυται για τη θεραπεία ασθενών με ορμονοάντοχο (που δεν ανταποκρίνεται πλέον στην ορμονοθεραπεία) μεταστατικό καρκίνο του προστάτη.

Η δοσεταξέλη σε συνδυασμό με σισπλατίνη και 5-φθοριοουρακίλη (5-FU) ενδείκνυται για τη θεραπεία ασθενών με μεταστατικό αδενοκαρκίνωμα στομάχου

Καρκίνος κεφαλής και τραχήλου

Η δοσεταξέλη σε συνδυασμό με σισπλατίνη και 5-φθοριοουρακίλη (5-FU) ενδείκνυται για τη θεραπεία των ασθενών με τοπικά προχωρημένο πλακώδες καρκίνωμα κεφαλής και τραχήλου.

Η δοσεταξέλη ενδείκνυται για τη θεραπεία ασθενών με τοπικά προχωρημένο ή μεταστατικό μη μικροκυτταρικό καρκίνο του πνεύμονα.

Πώς χορηγείται

Η δοσεταξέλη χορηγείται ενδοφλεβίως ως έγχυση 1 ώρας κάθε 3 εβδομάδες. Δεν υπάρχει σε μορφή δισκίων άρα δεν μπορεί να χορηγηθεί από του στόματος.

Πριν τη χορήγηση της δοσεταξέλης συνίσταται προκαταρκτική φαρμακευτική αγωγή, με τη χορήγηση κορτικοστεροειδών, όπως 16 mg δεξαμεθαζόνης ημερησίως (π.χ. 8 mg δύο φορές την ημέρα) για 3 ημέρες, αρχίζοντας 1 ημέρα πριν από τη χορήγηση της χημειοθεραπείας, εκτός εάν αυτή για κάποιο λόγω, αντενδείκνυται. Αυτή δίνεται για όλες τις ενδείξεις εκτός από τον καρκίνο του προστάτη όπου γίνεται συνδυασμένη χρήση πρεδνιζόνης ή πρεδνιζολόνης (prezolone). Στο καρκίνο του προστάτη επομένως το προκαταρκτικό φαρμακευτικό σχήμα που συνιστάται είναι 8 mg δεξαμεθαζόνης από του στόματος, 12 ώρες, 3 ώρες και 1 ώρα πριν από την έγχυση docetaxel. Αυτή η προκαταρκτική φαρμακευτική αγωγή χορηγείται προς αποφυγή των αλλεργικών αντιδράσεων κατά τη διάρκεια της έγχυσης αλλά και μιας βασικής παρενέργειας του φαρμάκου που είναι η κατακράτηση υγρών με τη δημιουργία οιδημάτων.

Προληπτικά μπορεί να χρησιμοποιηθεί αυξητικός παράγοντας λευκών αιμοσφαιρίων (G-CSF) προκειμένου να μετριαστεί ο κίνδυνος αιματολογικής τοξικότητας.

Η δόση της δοσεταξέλης που θα λάβετε εξαρτάται από πολλούς παράγοντες, όπως το ύψος και το βάρος σας, τη γενική κατάσταση της υγείας σας, καθώς και τον τύπο του καρκίνου. Ο ογκολόγος σας θα αποφασίσει για τη δόση και το χρονοδιάγραμμα χορήγησης.

Πιθανές παρενέργειες

Σημαντικά πράγματα που πρέπει να θυμάστε σχετικά με τις παρενέργειες:

Οι περισσότεροι άνθρωποι δεν παρουσιάζουν όλες τις αναφερόμενες παρενέργειες ενός φαρμάκου.

Οι παρενέργειες είναι συχνά προβλέψιμες όσον αφορά την έναρξη και τη διάρκειά τους.

Οι παρενέργειες είναι σχεδόν πάντα αναστρέψιμες και θα υποχωρήσουν όταν η θεραπεία ολοκληρωθεί.

Υπάρχουν πολλές επιλογές τόσο πρόληψης των παρενεργειών όσο και θεραπευτικές, φαρμακευτικές αλλά και πρακτικές, που μπορούν να βοηθήσουν στην ελαχιστοποίηση ή την πρόληψη των παρενεργειών.

Δεν υπάρχει καμία σχέση μεταξύ της παρουσίας ή της σοβαρότητας των παρενεργειών και την αποτελεσματικότητα της δοσεταξέλης.

Η εμφάνιση και η σοβαρότητα των παρενεργειών της δοσεταξέλης εξαρτάται από τη δόση που χορηγείται. Με άλλα λόγια, υψηλές δόσεις θα προκαλέσουν πιο σοβαρές ανεπιθύμητες ενέργειες.

Οι ακόλουθες ανεπιθύμητες ενέργειες είναι συχνές (εμφανίζονται σε ποσοστό μεγαλύτερο του 30%) σε ασθενείς που λαμβάνουν δοσεταξέλη:

--Χαμηλά επίπεδα λευκών αιμοσφαιρίων στο αίμα (λευκοπενία ή ουδετεροπενία).

Η ουδετεροπενία είναι η πιο συχνή ανεπιθύμητη ενέργεια της δοσεταξέλης. Ο αριθμός των

ουδετεροφίλων πέφτει στις κατώτερες τιμές (ναδίρ) κατά μέσον όρο την έβδομη ημέρα μετά τη χορήγηση της δοσεταξέλης, όμως αυτό το διάστημα μπορεί να είναι μικρότερο σε ασθενείς στους οποίους έχει προηγηθεί εντατική θεραπευτική αγωγή. Κατά τη διάρκεια της αγωγής με το φάρμακο αυτό πρέπει να διεξάγεται συχνά πλήρης αιματολογικός έλεγχος (μια ημέρα πριν τη θεραπεία και την όγδοη με δέκατη ημέρα μετά τη θεραπεία). Η δοσεταξέλη θα πρέπει να επαναχορηγείται στους ασθενείς όταν ο αριθμός των ουδετεροφίλων επανέλθει σε ένα επίπεδο ≥ 1.500/mm3.

--Χαμηλά επίπεδα ερυθρών αιμοσφαιρίων στο αίμα (αναιμία).

--Χαμηλά επίπεδα αιμοπεταλίων με κίνδυνο αιμορραγίας.

--Κατακράτηση υγρών με συχνή την εμφάνιση περιφερικού οιδήματος και λιγότερο συχνή την υπεζωκοτική συλλογή, την περικαρδιακή συλλογή, τον ασκίτη και την αύξηση βάρους. To περιφερικό οίδημα συνήθως αρχίζει από τα κάτω άκρα (πρήξιμο των αστραγάλων) και μπορεί να γενικευθεί (πρήξιμο σε ολόκληρο το σώμα και το πρόσωπο) μαζί με αύξηση βάρους 3 κιλών ή παραπάνω. Κατά τη διάρκεια της θεραπείας με δοσεταξέλη, θα πρέπει καθημερινά να ζυγίζεστε αμέσως με το πρωινό ξύπνημα.

--Διαταραχές του νευρικού συστήματος. Η εμφάνιση σοβαρής περιφερικής νευροτοξικότητας απαιτεί ελάττωση της δόσης.

Αισθητική νευροπάθεια (στην αίσθηση) με ήπια έως μέτρια σημεία που χαρακτηρίζονται από παραισθησία (μούδιασμα), δυσαισθησία (από συνηθισμένα ερεθίσματα προκύπτουν δυσάρεστα αισθήματα) ή άλγος συμπεριλαμβανομένου και του αισθήματος καύσου.

Κινητική νευροπάθεια (στη κίνηση) που χαρακτηρίζεται κυρίως από μυϊκή αδυναμία.

--Ναυτία, έμετο

--Διάρροια, πόνο στην κοιλιά

--Έλκη στο στόμα (κυρίως όσο τα λευκά αιμοσφαίρια βρίσκονται σε χαμηλά επίπεδα)

--Τριχόπτωση (αρχίζει περίπου στις τρεις εβδομάδες μετά την πρώτη θεραπεία και κορυφώνετε περίπου έξι εβδομάδες μετά την έναρξη της χημειοθεραπείας). Είναι καλό μόλις αρχίσετε να χάνετε πολλά μαλλιά να τα κουρέψετε κοντά και να προμηθευτείτε, εάν το επιθυμείτε περούκα.

--Κόπωση, αδυναμία και αίσθημα πόνου στους μύες, πόνο στην πλάτη ή στα οστά.

--Ερυθρότητα και πρήξιμο των παλαμών των χεριών σας ή των πελμάτων των ποδιών σας, που

μπορεί να προκαλέσει το ξεφλούδισμα του δέρματος σας (αυτό μπορεί επίσης να συμβεί στα

χέρια, στο πρόσωπο ή στο σώμα).

--Διαταραχές των νυχιών που χαρακτηρίζονται από υπόχρωση ή υπέρχρωση και ορισμένες φορές από άλγος και ονυχόλυση. Μετά την ολοκλήρωση της θεραπείας τα νύχια θα επανέλθουν στην αρχική τους κατάσταση.

--Ανορεξία, αϋπνία, αλλαγή της αίσθησης της γεύσης

--Αλλαγή ή απουσία εμμήνου ρύσης.

Παρενέργειες λιγότερο συχνές, (που σημαίνει ότι εμφανίζονται στο 10-29 %) στους ασθενείς που λαμβάνουν δοσεταξέλη:

Αύξηση, στις αιματολογικές εξετάσεις, των ηπατικών ενζύμων δηλαδή διαταραχή της ηπατικής λειτουργίας. Αυτά επιστρέφουν στα φυσιολογικά επίπεδα μετά την ολοκλήρωση της θεραπείας.

Αφυδάτωση

Ξηροστομία

Ζάλη

Μείωση της πίεσης του αίματος, αρρυθμία ή ταχυκαρδία

Αναλυτικά η αντιμετώπιση των παρενεργειών περιγράφεται στο τμήμα μας που ασχολείται με τις «παρενέργειες της θεραπείας».

Παρενέργειες σχετιζόμενες με την έγχυση της δοσεταξέλης (συμπτώματα, δηλαδή, που μπορούν να εμφανιστούν κατά τη διάρκεια της χορήγησης της θεραπείας) περιλαμβάνουν:

Αντιδράσεις υπερευαισθησίας (Αλλεργικές αντιδράσεις).

Οι ασθενείς θα πρέπει να παρακολουθούνται στενά για την πιθανότητα εμφάνισης αντιδράσεων υπερευαισθησίας ιδιαιτέρως κατά τη διάρκεια της πρώτης και της δεύτερης θεραπείας. Τα συχνότερα αναφερθέντα συμπτώματα είναι έξαψη, εξάνθημα (κοκκινίλες) με ή χωρίς κνησμό (φαγούρα), σφίξιμο στο στήθος, οσφυαλγία (πόνο χαμηλά στη μέση), δύσπνοια και θορυβώδη αναπνοή, πυρετό και ρίγη. Οι αντιδράσεις υπερευαισθησίας μπορεί να παρατηρηθούν μέσα σε λίγα λεπτά από την έναρξη της χορήγησης της δοσεταξέλης, συνεπώς θα πρέπει να είναι διαθέσιμα τα απαραίτητα μέσα για την αντιμετώπιση της υπότασης και του βρογχόσπασμου. Στην περίπτωση εμφάνισης αντιδράσεων υπερευαισθησίας, τα ήπια συμπτώματα, όπως έξαψη ή εντοπισμένες δερματικές αντιδράσεις, δεν απαιτούν διακοπή της θεραπείας. Ωστόσο, σοβαρές αντιδράσεις όπως σοβαρή υπόταση, βρογχόσπασμος ή γενικευμένο εξάνθημα/ερύθημα, απαιτούν άμεση διακοπή της χορήγησης της δοσεταξέλης και κατάλληλη

θεραπευτική αντιμετώπιση. Ασθενείς που έχουν παρουσιάσει σοβαρές αντιδράσεις υπερευαισθησίας δεν θα πρέπει να υποβληθούν ξανά σε αγωγή με το ίδιο φάρμακο.

Αντιδράσεις στο σημείο της έγχυσης

Οι αντιδράσεις στη θέση έγχυσης του φαρμάκου είναι γενικά ήπιες και περιλαμβάνουν υπέρχρωση (σκούρο χρώμα της φλέβας στην οποία χορηγείται η δοσεταξέλη), φλεγμονή με ερυθρότητα και οίδημα (πρήξιμο), ξηρότητα του δέρματος, φλεβίτιδα.

Eξαγγείωση  (διαφυγή του φαρμάκου εκτός της φλέβας κατά τη διάρκεια της έγχυσης)

Η εξαγγείωση  (διαφυγή του φαρμάκου εκτός της φλέβας) της δοσεταξέλης συνεπάγεται σοβαρή καταστροφή των γύρω ιστών, γι αυτό και η χορήγησή της απαιτεί κατάλληλη επιλογή φλέβας και τοποθέτηση του φλεβοκαθετήρα, η λειτουργία των οποίων θα πρέπει απαραιτήτως να ελέγχεται πριν την έγχυση του φαρμάκου.

Σημεία και συμπτώματα της εξαγγείωσης:

Τα αρχικά συμπτώματα της εξαγγείωσης εμφανίζονται αμέσως μετά τη ρήξη του αγγείου. Συνήθως παρουσιάζεται πόνος, κάψιμο ή απλά μια ενόχληση στο σημείο γύρω από τον φλεβοκαθετήρα.

Σταδιακά ο πόνος μπορεί να συνοδεύεται από οίδημα ή/και ερυθρότητα στο σημείο της έγχυσης.

Η καταστροφή των ιστών που πιθανώς να ακολουθήσει δεν θα είναι άμεση αλλά προοδευτική και θα εγκατασταθεί βαθμιαία, μετά από ώρες ή ημέρες, συνοδευόμενη από άλγος. Ανάλογα με το φάρμακο μπορεί να παρουσιαστεί φλεγμονή, σκλήρυνση της περιοχής, εξέλκωση (ανοιχτή πληγή), με τη μορφή φυσαλίδων ενώ μπορεί να εξελιχθεί σε μερικές περιπτώσεις σε νέκρωση των ιστών.

Διαχείριση της εξαγγείωσης:

Σε περίπτωση εξαγγείωσης,

  • δεν αφαιρούμε το φλεβοκαθετήρα μέσω του οποίου χορηγήθηκε το φάρμακο,
  • διακόπτεται άμεσα η έγχυση και
  • πάντα μέσω του φλεβοκαθετήρα επιχειρείται αναρρόφηση του φαρμάκου που έχει διαφύγει στους γειτονικούς ιστούς.

Στη συνέχει χορηγείται στη περιοχή της διαφυγής του φαρμάκου φυσιολογικός ορός ή water for injection με σκοπό να αραιωθεί όσο φάρμακο έχει παραμείνει στους ιστούς.

Ακολουθεί η

  • άμεση υποδόρια χορήγηση 150‐300 μονάδων υαλουρονιδάσης αραιωμένης σε 1 ml Water for Injection ή φυσιολογικό ορό και
  • η χορήγηση κορτιζόνης, οι οποίες περιορίζουν την ιστική καταστροφή.

Η υαλουρονιδάση ενίεται σε 6 διαφορετικές θέσεις κυκλοτερώς γύρω από το σημείο της εξαγγείωσης.

Παράλληλα εφαρμόζονται

  • τοπικά θερμά επιθέματα στην περιοχή της εξαγγείωσης άμεσα και για 20 λεπτά κάθε 6 ώρες για τις πρώτες 24 με 48 ώρες και
  • τοπική κρέμα υδροκορτιζόνης 1% κάθε 6 ώρες για 7 ημέρες ή για όσο διάστημα ερύθημα συνεχίζεται.

Στη συνέχεια ανυψώνουμε το χέρι και χορηγούμε παυσίπονο, εάν χρειάζεται.

Τρίβουμε απαλά τη περιοχή της εξαγγείωσης για να διευκολυνθεί η διασπορά του φαρμάκου.

Οι δερματικές ανεπιθύμητες ενέργειες:

Ερύθημα (ερυθρότητα) των άκρων (χέρια-πόδια).

Αποτελεί μια συχνή και τεκμηριωμένη δερματική βλάβη μετά από τη χορήγηση δοσεταξέλης. Εμφανίζεται ως ερυθηματώδεις ή οιδηματώδεις πλάκες εντοπισμένες στις παλάμες και τα πέλματα. Οι βλάβες αυτές μπορεί να είναι ανώδυνες, επώδυνες ή κνησμώδεις (σύνδρομο ερυθρο-δυσαισθησίας).

Υποχωρούν συνήθως εντός 3 εβδομάδων μετά από μία φάση αποφολίδωσης (ξεφλούδισμα).

Η προφύλαξη και η θεραπεία περιλαμβάνουν :

--κρύα επιθέματα,

--τοπικά στεροειδή σε μορφή αλοιφής, κρέμας ή γέλης (όπως η rettavate ή η ισχυρότερη betnovate) με εφαρμογή λεπτού στρώματος μόνο στην πάσχουσα περιοχή, όχι συχνότερα από 2 φορές την ημέρα ανάλογα με την περίπτωση,

--πυριδοξίνη (βιταμίνη Β6-BESIX-100-300 mg/ημ),

--μαλακτικές-ενυδατικές κρέμες ή αλοιφές (όπως η Bepanthen Ointment).

                                                                Ερύθημα των άκρων                                                          Υποχώρηση ερυθήματος μετά από αποφολίδωση

Αυτό το ερύθημα σπανίως οδηγεί σε προσωρινή ή μόνιμη διακοπή της αγωγής με δοσεταξέλη.

Σταθερή πλάκα ερυθροδυσαισθησίας

Πρόκειται για μια παραλλαγή του ερυθήματος των άκρων η οποία σχετίζεται με την ενδοφλέβια χορήγηση της δοσεταξέλης και η οποία εμφανίζεται πλησίον της περιοχής έγχυσηςτου φαρμάκου σαν μια ερυθηματώδης πλάκα.

Υποχωρεί εντός 5-6 εβδομάδων από την ολοκλήρωση της θεραπείας αλλά τυπικά παραμένει μια υπερμελαγχρωτική (πιο σκούρα) περιοχή.

Σκληροδερματικές αλλοιώσεις από ταξάνες

Το δέρμα σε κάποια περιορισμένα σημεία γίνεται λείο και χάνει την ελαστικότητα του.

Πιο συχνά συμβαίνει στα κάτω άκρα αλλά μερικές φορές μπορεί να εμφανιστεί πιο διάσπαρτα. Ο ορολογικός έλεγχος για αυτοάνοσα νοσήματα και σκληροδερμία είναι αρνητικός. Τα ιστολογικά ευρήματα είναι ανάλογα με εκείνα της σκληροδερμίας (αυξημένο κολλαγόνο στο χόριο). 

Συνήθως υποχωρεί σε περισσότερες από 6 εβδομάδες από την ολοκλήρωση της θεραπείας με δοσεταξέλη.

Βλάβες των νυχιών 

Παρατηρούνται στο 88% των περιπτώσεων.

Προκαλούν: 

--Ονυχόλυση (αργός προοδευτικός αποχωρισμός του νυχιού από την κοίτη του), ονυχομελάνωση, 

--επώδυνες υπονύχιες αιμορραγίες, 

--παρωνυχίες, 

--υπονύχια απoστήματα και υπονύχιο ερύθημα

                                                      Ονυχόλυση                                      ονυχομελάνωση                      υπονύχιο ερύθημα                      υπονύχιες αιμορραγίες

Υπάρχουν διάφορες ακόμα παρενέργειες οι οποίες όμως είναι εξαιρετικά σπάνιες και δεν υπάρχει κανένας λόγος να αναφερθούν εδώ. Ωστόσο, θα πρέπει να ενημερώνετε πάντα τον ογκολόγο σας σας αν έχετε οποιαδήποτε ασυνήθιστα συμπτώματα.

Πότε να αναζητήσετε τον ογκολόγο σας

Επικοινωνήστε με τον ογκολόγο σας αμέσως, μέρα ή νύχτα, εάν αντιμετωπίσετε:

Πυρετό 38 º C και άνω, ρίγος (πιθανά συμπτώματα λοίμωξης).

Τα ακόλουθα συμπτώματα απαιτούν ιατρική φροντίδα, αλλά δεν αποτελούν μια έκτακτη ανάγκη. Επικοινωνήστε με τον ογκολόγο σας μέσα σε 24 ώρες εάν παρατηρήσετε οποιοδήποτε από τα ακόλουθα:

--Ναυτία (η οποία παρεμποδίζει την ικανότητά σας να φάτε και λάβετε υγρά ή την οποιαδήποτε, από του στόματος, φαρμακευτική σας αγωγή)

--Εμετός (περισσότερες από 2-3 φορές σε διάστημα 24 ωρών).

--Διάρροια (3-4 επεισόδια στο 24 ωρο).

--Ασυνήθιστη αιμορραγία ή μώλωπες.

--Μαύρα κόπρανα ή αίμα στα κόπρανα ή στα ούρα σας.

--Ακραία κόπωση, σε σημείο που να αδυνατείτε να φέρετε εις πέρας ακόμα και τις απλές καθημερινές σας δραστηριότητες.

--Έλκη στο στόμα (επώδυνο ερύθημα, οίδημα ή πληγές).

--Κιτρίνισμα του δέρματος ή των ματιών.

--Διόγκωση των αστραγάλων. Αύξηση του βάρους. Διόγκωση της κοιλιάς. 

--Δύσπνοια.

Πάντα να ενημερώνετε τον ογκολόγο σας εάν παρουσιάσετε οποιαδήποτε συμπτώματα.

Μέτρα προφύλαξης

Πριν την έναρξη της θεραπείας με δοσεταξέλη, φροντίστε να ενημερώσετε τον ογκολόγο σας για άλλα φάρμακα που λαμβάνετε. Μην παίρνετε ασπιρίνη, η προϊόντα που περιέχουν ασπιρίνη εκτός αν ο ογκολόγος σας είναι σύμφωνος.

Μην εμβολιάζεστε κατά τη διάρκεια της χημειοθεραπείας χωρίς την έγκριση του ογκολόγου σας.

Ενημερώστε τον ογκολόγο σας εάν υπάρχει η πιθανότητα να είστε έγκυος πριν από την έναρξη αυτής της θεραπείας. 

Για τους άνδρες και τις γυναίκες: η δοσεταξέλη είναι επικίνδυνη για το έμβρυο. Πρέπει να χρησιμοποιείτε μία αποτελεσματική μέθοδο αντισύλληψης κατά τη διάρκεια της θεραπείας. Η δοσεταξέλη έχει αποδειχθεί ότι παρουσιάζει γονοτοξικότητα (τοξικότητα στα σπερματοζωάρια) και μπορεί να επηρεάσει την ανδρική γονιμότητα. Επομένως, σε άνδρες που λαμβάνουν δοσεταξέλη συστήνεται να μην προσπαθούν να αποκτήσουν παιδί κατά τη διάρκεια και για 6 μήνες μετά τη θεραπεία και να συμβουλευτούν τον ογκολόγο τους σχετικά με τη φύλαξη σπέρματος πριν από τη θεραπεία.

Μην θηλάζετε ενώ λαμβάνετε δοσεταξέλη.

Συμβουλές αυτοφροντίδας

-Η δοσεταξέλη, ή τα φάρμακα που λαμβάνετε ως προθεραπεία μπορεί να σας προκαλέσουν ζάλη ή υπνηλία. Μην οδηγείτε και αποφύγετε την ενασχόληση με δραστηριότητες που απαιτούν εγρήγορση, τις ημέρες που λαμβάνετε θεραπεία και για 24 με 48 ώρες μετά.

-Μπορεί να βρίσκεστε σε κίνδυνο λοίμωξης γι' αυτό προσπαθήστε να αποφύγετε τους πολυσύχναστους χώρους και τα άτομα με ιώσεις (κρυολόγημα, γρίπη, παιδικές ιώσεις και άλλα). Εάν παρουσιάσετε πυρετό, ρίγη ή οποιαδήποτε άλλα σημεία λοίμωξης ενημερώστε αμέσως τον ογκολόγο σας.

-Πλένετε τα χέρια σας συχνά.

-Εάν παρατηρήσετε οποιαδήποτε ερυθρότητα ή πόνο στο σημείο της έγχυσης, τοποθετήστε παγωμένα επιθέματα και αλουμινόνερο και ενημερώστε τον ογκολόγο σας.

-Για τη πρόληψη και τη θεραπεία πληγών στη στοματική κοιλότητα, χρησιμοποιήστε μαλακή οδοντόβουρτσα και κάντε πλύσεις με στοματικά διαλύματα που δεν περιέχουν αλκοόλ. Θα βοηθήσει στη πρόληψη και την αντιμετώπιση των ελκών στο στόμα η χρήση μιας μαλακής οδοντόβουρτσας καθώς και οι καθημερινές πλύσεις, 6-7 φορές την ημέρα, του στόματος με σοδόνερο (ένα κουταλάκι του γλυκού μαγειρική σόδα και / ή 1/2 έως 1 κουταλάκι του γλυκού αλάτι σε 250ml νερό) (για περισσότερες πληροφορίες δείτε το τμήμα μας “παρενέργειες της θεραπείας-στοματίτιδα”).

-Χρησιμοποιήστε ηλεκτρική ξυριστική μηχανή και μια μαλακή οδοντόβουρτσα για να ελαχιστοποιηθεί ο κίνδυνος αιμορραγίας.

-Αποφύγετε αθλητικές δραστηριότητες που θα μπορούσαν να σας προκαλέσουν τραυματισμό.

-Για να μειώσετε τη ναυτία, λάβετε τακτικά τα αντιεμετικά φάρμακα που σας συνταγογράφησε ο ογκολόγος σας και τρώτε μικρά και συχνά γεύματα.  

-Αποφύγετε την έκθεση στον ήλιο. Χρησιμοποιήστε αντηλιακό με τουλάχιστον 30 βαθμούς προστασίας (ή μεγαλύτερο) και προστατευτική ενδυμασία.

-Πίνετε τουλάχιστον δύο έως τρία λίτρα υγρών κάθημερινά, εκτός εάν υπάρχουν αντίθετες οδηγίες από τον ογκολόγο σας λόγω συνοδών προβλημάτων υγείας.

-Σε γενικές γραμμές, η κατανάλωση αλκοολούχων ποτών πρέπει να περιορίζεται στο ελάχιστο ή να αποφεύγεται εντελώς. Θα πρέπει να το συζητήσετε με τον ογκολόγο σας.

-Να ξεκουράζεστε τακτικά και όποτε αισθάνεστε ότι το χρειάζεστε. 

-Διατηρήστε μια σωστή, θρεπτική και υγιεινή διατροφή.

-Προσπαθήστε να τηρείτε μια καθημερινή ελαφριά άσκηση, όπως 20 με 30 λεπτά χαλαρό περπάτημα.

Εάν αισθανθείτε οποιαδήποτε συμπτώματα, φροντίστε να ενημερώσετε τον ογκολόγο σας. Μπορεί να σας συνταγογραφήσει φάρμακα ή να σας δώσει απλές πρακτικές συμβουλές που θα σας βοηθήσουν στη διαχείριση και την αντιμετώπιση τους.

Παρακολούθηση και έλεγχος ενώ λαμβάνεται δοσεταξέλη

Θα πρέπει να παρακολουθείστε τακτικά από τον ογκολόγο σας όσο θα λαμβάνετε δοσεταξέλη προκειμένου να ελεγχθούν και να αντιμετωπισθούν έγκαιρα οι πιθανές παρενέργειες και να υποβάλλεστε σε τακτικές αιματολογικές εξετάσεις οι οποίες θα περιλαμβάνουν γενική εξέταση αίματος, ηλεκτρολύτες, εξετάσεις νεφρικής και ηπατικής λειτουργίας. Εκτός από τις αιματολογικές εξετάσεις ο έλεγχος θα πρέπει να περιλαμβάνει τη φυσική εξέταση αλλά και απεικονιστικές εξετάσεις για τον έλεγχο της ανταπόκρισης της νόσου στη θεραπεία.