.

Πεμετρεξίδη (Alimta)

Εμπορική ονομασία : Alimta.

Η χρήση της πεμετρεξίδης θα πρέπει να περιορίζεται σε ειδικές μονάδες για τη χορήγηση κυτταροτοξικής χημειοθεραπείας και θα πρέπει να χορηγείται μόνο υπό την επίβλεψη ιατρού εξειδικευμένου στη χρήση αντικαρκινικής χημειοθεραπείας, δηλαδή ΟΓΚΟΛΟΓΟΥ.

Τύπος φαρμάκου:

Το Alimta είναι ένα αντικαρκινικό («αντινεοπλασματικό" ή "κυτταροτοξικό") χημειοθεραπευτικό φάρμακο. Αυτό το φάρμακο έχει χαρακτηριστεί ως

"αντιμεταβολίτης" (Οι αντιμεταβολίτες είναι φάρμακα με δομήόμοια με φυσικές ουσίες, που απαιτούνται για την ομαλή λειτουργία του κυττάρου. Η δομική αυτή ομοιότητα επιτρέπει σε πολλούς από τους αντιμεταβολίτες να χρησιμεύουν σαν υπόστρωμα σημαντικών κυτταρικών ενζύμων).

Τρόπος δράσης:

Επηρεάζει τη σύνθεση του δεοξυριβονουκλεϊκού οξέος (DNA) και οδηγεί επίσης σε αναστολή του RNA και της πρωτεϊνικής σύνθεσης.

Ενδείξεις:

-Μεσοθηλίωμα.

-Καρκίνος πνεύμονα, σε συνδυασμό με σισπλατίνη στον τοπικά προχωρημένο ή μεταστατικό μη μικροκυτταρικό, μη πλακώδες καρκίνο του πνεύμονα ή ως μονοθεραπεία για τη θεραπεία συντήρησης, ασθενών με τοπικά προχωρημένο ή μεταστατικό μη-μικροκυτταρικό, μη πλακώδες καρκίνο του πνεύμονα

Πώς χορηγείται

Το ALIMTA χορηγείται σε στάγδην έγχυση με έναν από τους ακόλουθους τρόπους:

  • μέσω ενός φλεβοκαθετήρα που εισάγεται σε μια φλέβα, στο χέρι σας
  • μέσω μιας κεντρικής γραμμής (βλέπε στο τμήμα “χημειοθεραπεία“).
  • μέσω μιας PICC γραμμής (βλέπε στο τμήμα “χημειοθεραπεία“).

Χορηγείται διαλυμένο σε 100 ml N/S σε 10 λεπτά της ώρας.

Με σκοπό τη μείωση της τοξικότητας της θεραπείας, χορηγείται φολικό οξύ (filicin) 0,4 mg από το στόμα, καθημερινά αρχίζοντας μία εβδομάδα πριν και συνεχίζοντας έως και 3 εβδομάδες μετά το πέρας της θεραπείας. Οι ασθενείς πρέπει επίσης να λαμβάνουν βιταμίνη Β12, 1.000 mcg με

ενδομυϊκή ένεση, μία εβδομάδα πριν από την έναρξη της θεραπείας. Η ίδια δόση επαναλαμβάνεται κάθε 9 εβδομάδες έως και 3 εβδομάδες μετά την τελευταία δόση του φαρμάκου.

Για να μειωθεί η επίπτωση και η σοβαρότητα των δερματικών αντιδράσεων πρέπει να χορηγείται ένα Κορτικοστεροειδές (κορτιζόνη) την προηγουμένη, την ίδια και την επομένη ημέρα από τη χορήγηση της πεμετρεξίδης. Το κορτικοστεροειδές πρέπει να ισοδυναμεί με 4 mg δεξαμεθαζόνης και να χορηγείται από του στόματος δύο φορές την ημέρα

Δοσολογία

Ανά 3 εβδομάδες 500 mg/m2.

Η δόση επομένως του Alimta που θα λάβετε εξαρτάται από πολλούς παράγοντες, όπως το ύψος και το βάρος σας, τη γενική κατάσταση της υγεία σας, καθώς και τον τύπο του καρκίνου. Ο ογκολόγος σας θα αποφασίσει για τη δόση και το πρόγραμμά σας.

Οι ασθενείς που λαμβάνουν πεμετρεξίδη πρέπει να παρακολουθούνται πριν από κάθε δόση, με μία γενική εξέταση αίματος, συμπεριλαμβανομένων του αριθμού και του τύπου των λευκοκυττάρων και του αριθμού των αιμοπεταλίων.

Πριν από κάθε χορήγηση χημειοθεραπείας πρέπει να γίνονται βιοχημικές εξετάσεις αίματος, για να εκτιμηθεί η νεφρική και η ηπατική λειτουργία.

Πριν από την έναρξη κάθε κύκλου χορήγησης χημειοθεραπείας, οι ασθενείς απαιτείται να έχουν τις εξής μετρήσεις: Ο απόλυτος αριθμός ουδετεροφίλων πρέπει να είναι ≥ 1.500 κύτταρα/mm3 και ο αριθμός αιμοπεταλίων πρέπει να είναι ≥ 100.000 κύτταρα/mm3.

Η κάθαρση κρεατινίνης πρέπει να είναι ≥ 45 ml/min.

H ολική χολερυθρίνη πρέπει να είναι ≤ 1,5 φορά της ανώτερης φυσιολογικής τιμής. Η αλκαλική φωσφατάση (AP), η ασπαραγινική τρανσαμινάση (ASΤ ή SGOT) και η τρανσαμινάση της αλανίνης (ALT ή SGPT) πρέπει να είναι ≤ 3 φορές της ανώτερης φυσιολογικής τιμής. Για την αλκαλική

φωσφατάση, την AST και την ALT είναι αποδεκτές τιμές ≤ 5 φορές της ανώτερης φυσιολογικής τιμής, εάν υπάρχει όγκος στο ήπαρ.

Πιθανές παρενέργειες

Η αντίδραση κάθε ατόμου στη χημειοθεραπεία είναι διαφορετική. Μερικοί άνθρωποι παρουσιάζουν πολύ λίγες παρενέργειες, ενώ άλλοι μπορεί να παρουσιάσουν περισσότερες. Δυστυχώς δεν υπάρχει τρόπος να προβλέψουμε ποιος θα παρουσιάσει και σε πιο βαθμό τις παρενέργειες από κάποιο φάρμακο. Οι ανεπιθύμητες ενέργειες που περιγράφονται εδώ δεν θα παρουσιαστούν όλες σε όλους και μπορεί να είναι διαφορετικές εάν λαμβάνεται περισσότερα από ένα φάρμακα. Επομένως:

-Οι περισσότεροι άνθρωποι δεν παρουσιάζουν όλες τις αναφερόμενες παρενέργειες.

-Οι παρενέργειες είναι συχνά απρόβλεπτες όσον αφορά την έναρξη και τη διάρκειά τους.

-Οι παρενέργειες είναι σχεδόν πάντα αναστρέψιμες και θα φύγουν μετά την ολοκλήρωση της θεραπείας.

-Υπάρχουν πολλές θεραπευτικές επιλογές που μπορούν να σας βοηθήσουν στην ελαχιστοποίηση ή την αποφυγή των ανεπιθύμητων ενεργειών.

-Δεν υπάρχει καμία σχέση ανάμεσα στην παρουσία ή τη σοβαρότητα των παρενεργειών και την αποτελεσματικότητα της πεμετρεξίδης.

-Οι παρενέργειες της πεμετρεξίδης και η σοβαρότητα τους εξαρτάται από τη δόση του φαρμάκου και το θεραπευτικό σχήμα. Με άλλα λόγια, οι υψηλές δόσεις θα προκαλέσουν πιο σοβαρές ανεπιθύμητες ενέργειες. 

Οι ακόλουθες ανεπιθύμητες ενέργειες είναι συχνές σε ασθενείς που λαμβάνουν πεμετρεξίδη:

--Αιματολογική τοξικότητα: ο αριθμός των λευκών, των ερυθρών αιμοσφαιρίων καθώς και των αιμοπεταλίων σας μπορεί να μειωθεί προσωρινά. Αυτό μπορεί να σας θέσει σε αυξημένο κίνδυνο για λοίμωξη, αναιμία ή αιμορραγία.

--Κόπωση

--Ναυτία και έμετο: Λόγω της έντονης αυτής γαστρεντερικής τοξικότητας της θεραπείας συνδυασμού της πεμετρεξίδης με σισπλατίνη, έχει παρατηρηθεί σοβαρή αφυδάτωση. Επομένως, οι ασθενείς θα πρέπει να λαμβάνουν ικανοποιητική αντιεμετική θεραπεία και κατάλληλη ενυδάτωση πριν και/ή μετά από τη χημειοθεραπεία.

--Δυσκοιλιότητα

--Ανορεξία

--Δύσπνοια

--Πόνο στο στήθος

Παρενέργειες που είναι λιγότερο συχνές (εμφανίζονται περίπου στο 10-29%) των ασθενών που έλαβαν Alimta:

--Αύξηση της κρεατινίνης.

--Γριππώδη συμπτώματα: πυρετός, ρίγη, γενικευμένοι μυαλγίες αρθραλγίες, πονοκέφαλος,

--Έλκη στο στόμα

--Μούδιασμα ή μυρμήγκιασμα των χεριών ή των ποδιών

--Κατάθλιψη

--Εξάνθημα, ερεθισμός του δέρματος: Δερματικές αντιδράσεις έχουν αναφερθεί σε ασθενείς που δεν έλαβαν, πριν από τη χημειοθεραπεία,

αγωγή με ένα κορτικοστεροειδές. Η αγωγή με δεξαμεθαζόνη (ή ισοδύναμο αυτής) πριν από τη χημειοθεραπεία, μπορεί να μειώσει την επίπτωση και τη σοβαρότητα των δερματικών αντιδράσεων.

Η πεμετρεξίδη ενδέχεται να έχει γενετικά βλαπτικές επιδράσεις. Θα πρέπει να συνιστάται στους άνδρες αναπαραγωγικής ηλικίας να μην τεκνοποιήσουν κατά τη διάρκεια της χημειοθεραπείας, καθώς και για τουλάχιστον 6 μήνες μετά τη θεραπεία. Συνιστάται να λαμβάνονται μέτρα αντισύλληψης ή αποχή. Επειδή, η θεραπεία με πεμετρεξίδη ενδέχεται να προκαλέσει μη αναστρέψιμη στειρότητα, οι άνδρες πρέπει να συμβουλεύονται να αναζητήσουν οδηγίες σχετικά με τη διατήρηση-αποθήκευση σπέρματος, πριν από την έναρξη της χημειοθεραπείας.

Οι γυναίκες με δυνατότητα τεκνοποίησης πρέπει να λαμβάνουν αποτελεσματική αντισύλληψη κατά τη διάρκεια της θεραπείας με πεμετρεξίδη.

Υπάρχουν και άλλες παρενέργειες που είναι πολύ σπάνιες και δεν αναφέρονται εδώ. Ωστόσο, θα πρέπει να ενημερώνετε πάντα τον ογκολόγο σας εάν έχετε οποιαδήποτε ασυνήθιστα συμπτώματα.

Πότε να απευθυνθείτε στον ογκολόγο σας

Επικοινωνήστε με τον ογκολόγο σας αμέσως, μέρα ή νύχτα, εάν αντιμετωπίσετε οποιοδήποτε από τα ακόλουθα συμπτώματα:

Πυρετό 38 C και άνω ή ρίγος (πιθανά συμπτώματα μιας λοίμωξης).

Δύσπνοια.

Πόνο στο στήθος.

Τα ακόλουθα συμπτώματα απαιτούν ιατρική φροντίδα, αλλά δεν είναι μια έκτακτη ανάγκη. Επικοινωνήστε με τον ογκολόγο σας μέσα σε 24 ώρες από τη στιγμή που θα παρατηρήσετε οποιοδήποτε από τα ακόλουθα:

Ναυτία (η οποία παρεμποδίζει στην ικανότητά σας να φάτε ή να λάβετε τα φάρμακά σας).

Εμετό (εμετό πάνω από 3-4 φορές σε διάστημα 24 ωρών)

Ασυνήθιστη αιμορραγία ή μώλωπες

Μαύρα κόπρανα ή αίμα στα κόπρανα ή στα ούρα σας

Πόνο ή κάψιμο κατά την ούρηση

Επίμονη δυσκοιλιότητα, παρά τη χρήση καθαρτικών

Ακραία και ασυνήθιστη κόπωση (που σας κάνει να μην είστε σε θέση να φροντίσετε τον εαυτό σας)

Αδυναμία να φάτε ή να πιείτε για περισσότερο από 24 ώρες ή εάν παρουσιάσετε σημεία αφυδάτωσης, όπως: κόπωση, δίψα, ξηροστομία, σκούρα και μειωμένης ποσότητας ούρα ή ζάλη.

Έλκη στο στόμα ή τα χείλια (επώδυνο ερύθημα, οίδημα ή έλκη)

Κατάθλιψη (η οποία να περιορίζει την ικανότητά σας να φέρετε εις πέρας τακτικές σας δραστηριότητες).

Πάντα να ενημερώνετε τον ογκολόγο σας εάν έχετε οποιαδήποτε ασυνήθιστα συμπτώματα.

Προφυλάξεις

Πριν την έναρξη της θεραπείας με πεμετρεξίδη, φροντίστε να ενημερώσετε τον ογκολόγο σας για το ποια άλλα φάρμακα παίρνετε. Μην πάρετε ασπιρίνη, ή προϊόντα που περιέχουν ασπιρίνη εκτός αν ο ογκολόγος σας το επιτρέπει.

Μην παίρνετε μη-στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα (ΜΣΑΦ) όπως ibuprophen, voltaren, mesulid και άλλα εκτός εάν ο ογκολόγος σας το επιτρέπει.

Μην υποβάλλεστε σε οποιοδήποτε είδος εμβολιασμού χωρίς την έγκριση του ογκολόγου σας ενώ λαμβάνετε πεμετρεξίδη. Η ανοσοκαταστολή (μειωμένη άμυνα του οργανισμού) είναι συνήθης σε καρκινοπαθείς ασθενείς. Ως εκ τούτου, η συγχορήγηση των ζώντων αδρανοποιημένων εμβολίων δεν συνιστάται.

Ενημερώστε τον ογκολόγο σας εάν είστε έγκυος, πριν από την έναρξη αυτής της θεραπείας. Η πεμετρεξίδη μπορεί να είναι επικίνδυνη για το έμβρυο. Οι γυναίκες που είναι έγκυες ή έχουν σκοπό να κυοφορήσουν θα πρέπει να ενημερωθούν για τους πιθανούς κινδύνους. Το ίδιο ισχύει και για τους άνδρες οι οποίοι εάν έχουν σκοπό να αποκτήσουν παιδί θα πρέπει να ενημερώνονται για τους πιθανούς κινδύνους.

Μην θηλάζετε ενώ παίρνετε πεμετρεξίδη.

Συμβουλές αυτοφροντίδας

-Πίνετε τουλάχιστον δύο έως τρία λίτρα υγρών κάθε 24 ώρες, εκτός αν υπάρχουν αντίθετες οδηγίες από τον ογκολόγο σας λόγω συνοδών προβλημάτων.

-Μπορεί να βρίσκεστε σε κίνδυνο λοίμωξης γι 'αυτό προσπαθήστε να αποφύγετε τους πολυσύχναστους χώρους και τα άτομα με ιώσεις. Εάν παρουσιάσετε πυρετό, ρίγη ή οποιαδήποτε άλλα σημεία λοίμωξης ενημερώστε αμέσως τον ογκολόγο σας.

Πλένετε τα χέρια σας συχνά.

-Χρησιμοποιήστε μια ηλεκτρική ξυριστική μηχανή και μια μαλακή οδοντόβουρτσα για να ελαχιστοποιηθεί η πιθανότητα αιμορραγίας.

-Αποφύγετε την επαφή ή τις αθλητικές δραστηριότητες που θα μπορούν να σας προκαλέσουν τραυματισμό.

-Για να μειώσετε τη ναυτία πρέπει να λάβετε τα αντιεμετικά φάρμακα που σας συνταγογράφησε ο ογκολόγος σας. Επίσης τρώτε μικρά και συχνά γεύματα. 

-Αποφύγετε την έκθεση στον ήλιο. Χρησιμοποιήστε αντηλιακό με δείκτη προστασίας υψηλότερο από 30 αλλά και προστατευτική ενδυμασία. 

-Μπορεί να αισθανθείτε υπνηλία ή ζάλη. Αποφύγετε την οδήγηση ή την ενασχόληση με δραστηριότητες που απαιτούν εγρήγορση.

-Σε γενικές γραμμές, η κατανάλωση αλκοολούχων ποτών πρέπει να περιορίζεται στο ελάχιστο ή να αποφεύγεται εντελώς. Θα πρέπει να το συζητήσετε με τον ογκολόγο σας.

-Να ξεκουράζεστε όσο αισθάνεστε ότι το έχετε ανάγκη.

-Διατηρήστε μια καλή, υγιεινή και θρεπτική διατροφή.

-Προσπαθήστε να ενεργείστε καθημερινά. Εάν αυτό δεν συμβαίνει ο ογκολόγος σας μπορεί να σας συνταγογραφήσει ένα μαλακτικό κοπράνων ώστε να βοηθήσει στην πρόληψη της δυσκοιλιότητας που μπορεί να προκληθεί από αυτό το φάρμακο. 

-Για τα συμπτώματα γρίπης που μπορεί να παρουσιαστούν κατά τις πρώτες εγχύσεις, παραμείνετε σε ζεστό περιβάλλον με κουβέρτες και καταναλώστε άφθονα υγρά. Υπάρχουν φάρμακα που μπορούν να σας βοηθήσουν να αντιμετωπίσετε αυτά τα συμπτώματα.

Η παρακεταμόλη (DEPON) μπορεί να βοηθήσει στην ανακούφιση από το πυρετό, τη κεφαλαλγία και / ή των πόνων (μυαλγίες, αρθραλγίες). Ωστόσο, πρέπει να μιλήσετε με τον ογκολόγο σας πριν πάρετε οποιοδήποτε φάρμακο.

Εάν αισθανθείτε οποιαδήποτε συμπτώματα ή παρενέργειες, φροντίστε να τα συζητήσετε με τον ογκολόγο σας. Μπορεί να σας συνταγογραφήσει φάρμακα ή να σας προτείνει άλλες πρακτικές λύσεις για την αποτελεσματική διαχείριση αυτών των προβλημάτων.

Παρακολούθηση ενώ λαμβάνετε πεμετρεξίδη

Θα πρέπει να παρακολουθείστε τακτικά από τον ογκολόγο σας, όσο θα παίρνετε πεμετρεξίδη. Οι εξετάσεις θα περιλαμβάνουν μια γενική εξέταση αίματος, ηλεκτρολύτες (όπως το ασβέστιο, μαγνήσιο, κάλιο, νάτριο) και εξετάσεις νεφρικής και ηπατικής λειτουργίας. Εκτός από τις αιματολογικές εξετάσεις ο έλεγχος θα πρέπει να περιλαμβάνει τη φυσική εξέταση, αλλά και απεικονιστικές εξετάσεις για τον έλεγχο ανταπόκρισης στη θεραπεία.