.

ΣΙΣΠΛΑΤΙΝΗ

Η χρήση της σισπλατίνης θα πρέπει να περιορίζεται σε μονάδες ειδικευμένες στη χορήγηση κυτταροτοξικής χημειοθεραπείας και θα πρέπει να χορηγείται μόνο υπό την επίβλεψη ιατρού εξειδικευμένου στη χρήση αντικαρκινικής χημειοθεραπείας, δηλαδή ΟΓΚΟΛΟΓΟΥ.

Σε αυτή τη σελίδα

Τι είναι και πως λειτουργεί η Σισπλατίνη

Καρκίνος και χημειοθεραπεία

Ενδείξεις

Πως χορηγείται

Παρενέργειες

Πότε να αναζητήσετε τον ογκολόγο σας

Μέτρα προφύλαξης

Συμβουλες αυτοφροντίδας

Τι είναι και πως λειτουργεί η σισπλατίνη :

Η σισπλατίνη είναι ένα αντικαρκινικό («αντινεοπλασματικό" ή "κυτταροτοξικό") χημειοθεραπευτικό φάρμακο. Ανήκει στους αλκυλιούντες παράγοντες και προκαλεί βλάβη στη λειτουργία του κυττάρου δημιουργώντας ρωγμές καθώς και διασταυρούμενη σύνδεση (cross linking) μεταξύ των αλύσεων των νουκλεïνικών οξέων και αυτό έχει ως αποτέλεσμα να γίνονται λάθη στις αλληλουχίες των νουκλεοτιδίων που κωδικοποιούν για το DNA και το RNA, (δηλαδή λάθη στη μεταγραφή και μετάφραση του γενετικού υλικού) και ως εκ τούτου παραγωγή παθολογικών πρωτεϊνών, παρεμποδίζοντας το πολλαπλασιασμό, τη διαίρεση και την επιβίωση του κυττάρου.

Καρκίνος και χημειοθεραπεία

Οι καρκινικοί όγκοι χαρακτηρίζονται από κυτταρική διαίρεση και πολλαπλασιασμό, η οποία δεν είναι πλέον ελεγχόμενη από τους κανόνες ανάπτυξης, όπως είναι στους φυσιολογικούς ιστούς. Για παράδειγμα, τα "φυσιολογικά" κύτταρα σταματούν να διαιρούνται, όταν έρχονται σε επαφή με τα γειτονικά τους κύτταρα. Τα καρκινικά κύτταρα χάνουν αυτή την ικανότητα (και άλλες πολλές) και επομένως δεν υπακούν πλέον σε κανέναν έλεγχο και δεν διατηρούν τις ισορροπίες της κυτταρικής διαίρεσης.

Η ικανότητα της χημειοθεραπείας να σκοτώσει τα καρκινικά κύτταρα εξαρτάται από την ικανότητά της να σταματήσει την κυτταρική διαίρεση. Αν τα κύτταρα δεν είναι σε θέση να διαιρεθούν, θα πεθάνουν. Όσο πιο γρήγορα τα κύτταρα διαιρούνται, τόσο πιο πιθανό είναι η χημειοθεραπεία να τα σκοτώσει, κάνοντας τον όγκο να συρρικνωθεί.

Τα περισσότερα χημειοθεραπευτικά φάρμακα δρουν στα κύτταρα μόνο όταν αυτά διαιρούνται. Ο προγραμματισμός της χημειοθεραπείας καθορίζεται από τον τύπο των κυττάρων και το ρυθμό με τον οποίο διαιρούνται, τη στιγμή δηλαδή κατά την οποία το φάρμακο θα είναι πιο αποτελεσματικό. Γι 'αυτό η χημειοθεραπεία χορηγείται σε «κύκλους» (δείτε το γενικό τμήμα μας που ασχολείται με τη «χημειοθεραπεία»).

Η χημειοθεραπεία είναι πιο αποτελεσματική στην θανάτωση των κυττάρων που πολλαπλασιάζονται γρήγορα. Δυστυχώς, όμως δεν είναι σε θέση να ξεχωρίσει μεταξύ των καρκινικών και των φυσιολογικών κυττάρων. Τα "φυσιολογικά" κύτταρα όμως, μετά την επίδραση της χημειοθεραπείας, θα μπορέσουν να αναγεννηθούν και να είναι και πάλι υγιή, αλλά εν τω μεταξύ, θα έχουν εμφανιστεί οι ανεπιθύμητες ενέργειες των φαρμάκων (παρενέργειες).

Τα "φυσιολογικά" κύτταρα που προσβάλλονται πιο συχνά από τη χημειοθεραπεία είναι τα κύτταρα που διαιρούνται ταχύτερα (δηλαδή αυτά του αίματος, τα κύτταρα του στόματος, του στομάχου και του εντέρου, καθώς και οι θύλακες των τριχών), με αποτέλεσμα να είναι πιο συχνές και εμφανής οι παρενέργειες όπως η αιματολογική τοξικότητα, τα έλκη στο στόμα, η ναυτία, η διάρροια και η απώλεια μαλλιών.

Ενδείξεις

1)Καρκίνος  όρχεος,  ωοθηκών,  ενδομητρίου,  τραχήλου  μήτρας,  ουροδόχου  κύστεως,  κεφαλής  και  τραχήλου,  πνεύμονοςμαστούγαστρεντερικού.

2)Σαρκώματα  μαλακών  μορίων  και  οστεοσάρκωμα.

Πώς χορηγείται

Η σισπλατίνη χορηγείται σε στάγδην έγχυση με έναν από τους ακόλουθους τρόπους:

  • μέσω ενός φλεβοκαθετήρα που εισάγεται σε μια φλέβα, στο χέρι σας
  • μέσω μιας κεντρικής γραμμής (βλέπε στο τμήμα “χημειοθεραπεία“).
  • μέσω μιας PICC γραμμής (βλέπε στο τμήμα “χημειοθεραπεία“).

Η Σισπλατίνη µπορεί να χορηγηθεί µε ταχύτητα έγχυσης 1 mg ανά λεπτό µε προ ενυδάτωση και µετενυδάτωση (δηλαδή τη χορήγηση υγρών πριν και μετά την έγχυση του φαρμάκου). Στόχος είναι η αποβολή ούρων περίπου 100 ml και άνω ανά ώρα. Με τον τρόπο αυτό ελαχιστοποιείται η ανάπτυξη νεφροτοξικότητας από τη σισπλατίνη. Αυτό

µπορεί να πραγµατοποιηθεί µε την προενυδάτωση µε 2 λίτρα φυσιολογικού ορού και µε παρόµοια ενυδάτωση µετά τη Σισπλατίνη (συνιστώµενη ποσότητα 2.000 ml/m2/24ωρο). Εάν η έντονη ενυδάτωση είναι ανεπαρκής για τη διατήρηση επαρκούς αποβολής ούρων, µπορεί να χορηγηθεί ένα οσµωτικής δράσης διουρητικό (π.χ. µαννιτόλη).

Η χορήγηση της Σισπλατίνης έχει συνδυασθεί µε διαταραχές των ηλεκτρολυτών και κυρίως της συμπτωματικής υποµαγνησιαιµίας. Εποµένως, συνιστάται η παρακολούθηση των ηλεκτρολυτών του ορού πριν και µετά από τη χορήγηση Σισπλατίνης. Ο επόµενος κύκλος θεραπείας, δεν πρέπει να χορηγείται έως ότου η κρεατινίνη του ορού, σε περίπτωση που έχει επηρεαστεί, επανέλθει κάτω από 1.5 mg/100 ml και η ουρία του αίµατος κάτω από 25 mg/100 ml. Ο επόµενος κύκλος δεν πρέπει επίσης

να χορηγηθεί έως ότου τα έµµορφα στοιχεία του περιφερικού αίµατος επανέλθουν σε αποδεκτό επίπεδο (αιµοπετάλια >100.000/mm3, λευκά αιµοσφαίρια >4.000/mm3 ). Οι επόµενες δόσεις της Σισπλατίνης δεν πρέπει να χορηγηθούν έως ότου η ακοοµετρική ανάλυση δείξει ότι η ακουστική οξύτητα βρίσκεται µέσα στα φυσιολογικά όρια.

Η χημειοθεραπεία συνήθως δίνεται σε συνεδρίες (κύκλους), πιο συχνά, κάθε 21 ημέρες, συνήθως για 6 φορές. Αυτό βέβαια μπορεί να μεταβληθεί από τον ογκολόγο σας ανάλογα με το σχήμα που ακολουθείται. Η διάρκεια της θεραπείας, η συχνότητα και ο αριθμός των κύκλων που θα λάβετε θα εξαρτηθεί από το είδος του καρκίνου που αντιμετωπίζετε.

Η σισπλατίνη συνήθως δίνεται παράλληλα με άλλα φάρμακα χημειοθεραπείας ως μέρος μιας συνδυασμένης θεραπείας (σχήμα). Ο ογκολόγος σας θα συζητήσει αναλυτικά το πρόγραμμα της θεραπείας μαζί σας.

Πριν ξεκινήσετε τη θεραπεία, ο ογκολόγος σας θα σας ζητήσει υποβληθείτε σε εξετάσεις αίματος. Θα πρέπει επίσης να σας δοθούν και φάρμακα κατά της ναυτίας πριν και μετά τη θεραπεία. 

Πιθανές παρενέργειες

Η αντίδραση κάθε ανθρώπου στη χημειοθεραπεία είναι διαφορετική. Μερικοί παρουσιάζουν πολύ λίγες παρενέργειες, ενώ άλλοι μπορεί να παρουσιάσουν περισσότερες. Δυστυχώς δεν υπάρχει τρόπος να προβλέψουμε ποιος θα παρουσιάσει και σε πιο βαθμό τις παρενέργειες από κάποιο φάρμακο. Οι ανεπιθύμητες ενέργειες που περιγράφονται εδώ επομένως δεν θα παρουσιαστούν όλες σε όλους και μπορεί να είναι διαφορετικές εάν λαμβάνετε περισσότερα από ένα φάρμακα. Επομένως:

-Οι περισσότεροι άνθρωποι δεν παρουσιάζουν όλες τις αναφερόμενες παρενέργειες.

-Οι παρενέργειες είναι συχνά απρόβλεπτες όσον αφορά την έναρξη και τη διάρκειά τους.

-Οι παρενέργειες είναι σχεδόν πάντα αναστρέψιμες και θα υποχωρήσουν μετά την ολοκλήρωση της θεραπείας.

-Υπάρχουν πολλές θεραπευτικές επιλογές, φαρμακευτικές και πρακτικές, που μπορούν να σας βοηθήσουν στην ελαχιστοποίηση ή την αποφυγή των ανεπιθύμητων ενεργειών.

-Δεν υπάρχει καμία σχέση ανάμεσα στην παρουσία και τη σοβαρότητα των παρενεργειών και την αποτελεσματικότητα της σισπλατίνης.

-Οι παρενέργειες της σισπλατίνης και η σοβαρότητα τους εξαρτάται από τη δόση του φαρμάκου που χορηγείται. Με άλλα λόγια, οι υψηλές δόσεις θα προκαλέσουν πιο σοβαρές ανεπιθύμητες ενέργειες.

Παρουσιάζουμε εδώ τις πιο συχνές ανεπιθύμητες ενέργειες, και δεν έχουν συμπεριληφθεί εκείνες που είναι σπάνιες και σχεδόν απίθανο να παρουσιαστούν. Εάν παρατηρήσετε κάποια ανεπιθύμητη ενέργεια που δεν αναφέρεται εδώ, πρέπει να την συζητήσετε άμεσα με τον ογκολόγο σας. Οι περισσότερες παρενέργειες μπορούν να προληφθούν ή να αντιμετωπισθούν από τον ογκολόγο σας με την κατάλληλα φαρμακευτική αγωγή ή με έξυπνες, απλές πρακτικές συμβουλές.

Οι ακόλουθες ανεπιθύμητες ενέργειες είναι συχνές (εμφανίζονται τουλάχιστον στο 30%) σε ασθενείς που λαμβάνουν καρμποπλατίνη:

Πρόκειται  για ένα ισχυρά εμετογόνο  φάρμακο. Όλοι σχεδόν οι ασθενείς που θα λάβουν σισπλατίνη, χωρίς παράλληλη προληπτική αντιεμετική αγωγή, θα εμφανίσουν, εντός μιας έως δύο ωρών μετά τη λήψη αυτής εμέτους και ναυτία διάρκειας 18 έως 24 ωρών, και θα επαναληφθούν στη συνέχεια μετά από 48 έως 72 ώρες. Για το λόγο αυτό είναι σημαντική η σωστή αντιεμετική αγωγή η οποία στη περίπτωση της σισπλατίνης περιλαμβάνει την κορτιζόνη, την οντασετρόνη και την απρεπιτάντη σε ένα σχήμα διάρκειας τουλάχιστον 5 ημερών μετά τη χημειοθεραπεία..

Προκαλεί έντονη δυσκοιλιότητα. Χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή και πρέπει να έχετε καθημερινή κένωση. Εάν όχι, πρέπει να κάνετε χρήση υπακτικών-καθαρτικών φαρμάκων. Ορισμένοι ογκολόγοι χορηγούν καθαρτικά (γάλα μαγνησίας ή duphalac) με την έναρξη χορήγησης της σισπλατίνης και για λίγες ακόμα ημέρες.

Νεφροτοξικότητα:  Μπορεί  να  συμβεί οξέως, διάρκειας συνήθως 10 με 20 ημέρες από τη θεραπεία,  αναστρέψιμη  και  σποραδικά  μη αναστρέψιμη  βλάβη  των  νεφρικών  σωληναρίων,  ειδικά  αν  δεν  δοθεί  προσοχή στην  επαρκή  ενυδάτωση  και  διούρηση. Πριν από την χορήγηση του φαρμάκου χρειάζεται λεπτομερής εκτίμηση της νεφρικής λειτουργίας (κάθαρση κρετινίνης  >60 ml/min),  καθώς  και  έντονη  ενυδάτωση  και  διούρηση  (ποσό  ούρων  100 έως 150ml/ώρα  το  δίωρο  πριν  από  την χορήγηση της πλατίνας). Αυτό µπορεί να πραγματοποιηθεί µε την προενυδάτωση µε 2 λίτρα φυσιολογικού ορού και µε παρόµοια ενυδάτωση µετά τη χορήγηση της Σισπλατίνης (συνιστώμενη ποσότητα 2.000 ml/m2/24ωρο). Εάν η έντονη ενυδάτωση είναι

ανεπαρκής για τη διατήρηση επαρκούς αποβολής ούρων, µπορεί να χορηγηθεί ένα οσµωτικής δράσης διουρητικό (π.χ. µαννιτόλη) ή  φουροσεμίδη (Lasix). Χρειάζεται  τακτική  παρακολούθηση  των  ηλεκτρολυτών  ορού,  κυρίως του  μαγνησίου και του ασβεστίου.

Σοβαρές ηλεκτρολυτικές διαταραχές όπως υπονατριαιμία, υπομαγνησαιμία, υπασβεστιαιμία και υποκαλιαιμία μπορεί να παρατηρηθούν ακόμα και αρκετές ημέρες μετά τη θεραπεία.

Αιματολογική τοξικότητα (Μυελοκαταστολή): Η μυελοκαταστολή παρατηρείται σε ποσοστό περίπου 30% των ασθενών που υποβάλλονται σε θεραπεία µε Σισπλατίνη.

Παρουσιάζετε με ελαφρά  προς  μέτρια αναιμία, λευκοπενία και θρομβοπενία εξαρτώμενες  από την δόση. Αναιμία είναι ο χαμηλός αριθμός ερυθρών αιμοσφαιρίων, ο χαμηλός αιματοκρίτης και η αιμοσφαιρίνη, με βασικά σημεία και συμπτώματα την ωχρότητα του δέρματος και των επιπεφυκότων του ματιού, ταχυκαρδία, αίσθημα

κόπωσης, δύσπνοια στην προσπάθεια, φύσημα, ζάλη, εμβοές στα αυτιά, κεφαλαλγία. Λευκοπενία είναι ο χαμηλός αριθμός λευκών αιμοσφαιρίων στο αίμα και μπορεί να

προκαλέσει σοβαρές και επικίνδυνες για τη ζωή λοιμώξεις. Θρομβοπενία είναι ο χαμηλός αριθμός αιμοπεταλίων στο αίμα με αυξημένη πιθανότητα αιμορραγίας ακόμα και σοβαρής.

Το ναδίρ (η χαμηλότερη τιμή) των αιµοπεταλίων παρατηρείται µεταξύ της 14ης και 21ης ηµέρας από τη θεραπεία ενώ η χαμηλότερη τιμή των λευκών αιμοσφαιρίων του

αίµατος παρατηρείται τη 10η με 14η ημέρα. Η λευκοπενία και η θροµβοπενία είναι εντονότερες σε υψηλότερες δόσεις (>50 mg /m2). Η αναιµία παρατηρείται µε την ίδια περίπου συχνότητα και στον ίδιο χρόνο µε τη θροµβοπενία και συνήθως ανταποκρίνεται  στη  χορήγηση  ερυθροποιητίνης.

Αδυναμία, εύκολη κόπωση : το αίσθημα κόπωσης είναι μια συχνή παρενέργεια της χημειοθεραπείας, ειδικά προς το τέλος της θεραπείας και για μερικές εβδομάδες μετά την ολοκλήρωσή της. Είναι σημαντικό να προσπαθήσετε να βάλετε ένα τακτικό πρόγραμμα στη ζωή σας και να ξεκουράζεστε όσο το έχετε ανάγκη. Η ξεκούραση αυτή πρέπει να βρίσκεται σε ισορροπία με κάποιας μορφής ήπια άσκηση, όπως σύντομο (20-30 λεπτών), χαλαρό περπάτημα. Εάν η κόπωση σας κάνει να αισθάνεστε υπνηλία, μην οδηγείτε και μην χειρίζεστε μηχανήματα.

Περισσότερες και αναλυτικότερες πληροφορίες για τις παρενέργειες και την αντιμετώπισή τους θα βρείτε στο τμήμα μας «παρενέργειες της θεραπείας»

Οι ακόλουθες ανεπιθύμητες ενέργειες είναι λιγότερο συχνές (εμφανίζονται στο 10 με 29%) σε ασθενείς που λαμβάνουν καρβοπλατίνη:

Ωτοτοξικότητα με  εμβοές και απώλεια ακοής  στις  υψηλές  συχνότητες,  συμβαίνει  στο  5%  των  ασθενών.  Η  ωτοτοξικότητα  είναι  πιο  συχνή  σε  ασθενείς  που λαμβάνουν  δόση  μεγαλύτερη  από  100mg/m2 σε γρήγορη έγχυση,  ή  υψηλές συνολικές δόσεις. Πρέπει να γίνεται προσεκτικός ακοοµετρικός έλεγχος πριν από την έναρξη της θεραπείας και πριν από κάθε µία από τις επόµενες δόσεις της Σισπλατίνης.

Νευροτοξικότητα που συνήθως χαρακτηρίζεται από περιφερική νευροπάθεια, παρατηρήθηκε σε µερικούς ασθενείς με μειωμένη αίσθηση και παραισθησία (μούδιασμα και μυρμηκίαση των άκρων). Η απώλεια της αισθητικότητας, το μούδιασμα, η φαγούρα, και η δυσκολία στο περπάτημα μπορεί να διαρκέσουν για τουλάχιστον όσο διάστημα συνεχίζεται η θεραπεία. Αυτές οι ανεπιθύμητες ενέργειες μπορεί να γίνουν σταδιακά πιο σοβαρές με τη συνέχιση της θεραπείας, και ο ογκολόγος σας μπορεί να αποφασίσει να μειώσει τη δόση ή να διακόψει την αγωγή.. Η νευροπάθεια µπορεί να παρατηρηθεί µετά από παρατεταµένη θεραπεία (4 έως 7 µηνών). Ωστόσο, νευρολογικά συµπτώµατα παρατηρήθηκαν και µετά από µία µόνο δόση. Μολονότι τα συµπτώµατα και τα αντικειµενικά σηµεία συνήθως εκδηλώνονται κατά τη διάρκεια της θεραπείας, σπάνια µπορούν να αρχίσουν και µετά την τελευταία δόση της Σισπλατίνης. Η νευροπάθεια µπορεί να εξελιχθεί περαιτέρω µετά τη διακοπή της θεραπείας.

Αλλαγές στηγεύση, μεταλλική γεύση : Μπορεί να παρατηρήσετε ότι τα τρόφιμα έχουν πια διαφορετική γεύση απ’ ότι πριν την έναρξη της χημειοθεραπείας. Η κανονική γεύση επανέρχεται συνήθως μετά την ολοκλήρωση της θεραπείας. Ένας διαιτολόγος ή ο ογκολόγος σας μπορεί να σας δώσει συμβουλές σχετικά με τους τρόπους αντιμετώπισης της εν λόγω παρενέργειας.

Γονιμότητα

Η δυνατότητά σας να μείνετε έγκυος ή να γίνετε πατέρας ενός παιδιού μπορεί να επηρεαστεί από τη λήψη αυτού του φαρμάκου. Είναι σημαντικό να συζητήσετε το θέμα αυτό με τον ογκολόγο σας πριν την έναρξη της θεραπείας.

Αντισύλληψη

Δεν είναι σκόπιμο να μείνετε έγκυος ή να γίνετε πατέρας ενός παιδιού, ενώ λαμβάνετε παράλληλα σισπλατίνη, καθώς αυτή μπορεί να βλάψει το έμβρυο. Είναι σημαντικό να χρησιμοποιείτε αποτελεσματική αντισύλληψη, ενώ παίρνετε αυτό το φάρμακο και για τουλάχιστον μερικούς μήνες αργότερα.

Δεν είναι γνωστό εάν η σισπλατίνη περνά στο σπέρμα ή στα κολπικά υγρά. Για να προστατέψετε το σύντροφό σας, είναι ασφαλέστερο να αποφευχθεί η επαφή ή να χρησιμοποιείτε προφυλακτική αντισύλληψη για περίπου 48 ώρες μετά τη χημειοθεραπεία.

Υπάρχουν και άλλες σπανιότερες παρενέργειες οι οποίες δεν αναφέρονται εδώ. Ωστόσο, θα πρέπει να ενημερώνετε πάντα τον ογκολόγο σας εάν παρουσιάσετε οποιαδήποτε συνηθισμένα ή ασυνήθιστα συμπτώματα.

Εξαγγείωση (διαφυγή του φαρμάκου εκτός της φλέβας κατά τη διάρκεια της έγχυσης)

Η εξαγγείωση της σισπλατίνης  μπορεί να συνεπάγεται σοβαρή καταστροφή των γύρω ιστών, γι αυτό και η χορήγησή της απαιτεί τη σωστή τοποθέτηση φλεβοκαθετήρα και την επιλογή της κατάλληλης φλέβας, η λειτουργία των οποίων θα πρέπει απαραιτήτως να ελέγχεται πριν την έγχυση του φαρμάκου.

Σημεία και συμπτώματα της εξαγγείωσης:

Τα αρχικά συμπτώματα της εξαγγείωσης εμφανίζονται αμέσως μετά τη ρήξη του αγγείου. Συνήθως παρουσιάζεται πόνος, κάψιμο ή απλά μια ενόχληση στο σημείο γύρω από τον φλεβοκαθετήρα.

Σταδιακά ο πόνος μπορεί να συνοδεύεται από οίδημα ή/και ερυθρότητα στο σημείο της έγχυσης.

Η καταστροφή των ιστών που πιθανώς να ακολουθήσει δεν θα είναι άμεση αλλά προοδευτική και θα εγκατασταθεί βαθμιαία, μετά από ώρες ή ημέρες, συνοδευόμενη από άλγος. Ανάλογα με το φάρμακο μπορεί να παρουσιαστεί φλεγμονή, σκλήρυνση της περιοχής, εξέλκωση (ανοιχτή πληγή), με τη μορφή φυσαλίδων ενώ μπορεί να εξελιχθεί σε μερικές περιπτώσεις σε νέκρωση των ιστών.

Διαχείριση της εξαγγείωσης:

Σε περίπτωση εξαγγείωσης,

  • δεν αφαιρούμε το φλεβοκαθετήρα μέσω του οποίου χορηγήθηκε το φάρμακο,
  • διακόπτεται άμεσα η έγχυση και
  • πάντα μέσω του φλεβοκαθετήρα επιχειρείται αναρρόφηση του φαρμάκου που έχει διαφύγει στους γειτονικούς ιστούς,

Εάν η εξαγγείωση αντιμετωπισθεί μέσα στις πρώτες  24 ώρες, 

χορηγείται στη περιοχή της διαφυγής του φαρμάκου φυσιολογικός ορός ή water for injection με σκοπό να αραιωθεί όσο φάρμακο έχει παραμείνει στους ιστούς.

Ακολουθεί η

  • άμεση υποδόρια χορήγηση 150‐300 μονάδων υαλουρονιδάσης αραιωμένης σε 1 ml Water for Injection ή φυσιολογικό ορό και
  • η χορήγηση κορτιζόνης, οι οποίες περιορίζουν την ιστική καταστροφή.

Η υαλουρονιδάση ενίεται σε 6 διαφορετικές θέσεις κυκλοτερώς γύρω από το σημείο της εξαγγείωσης.

Παράλληλα εφαρμόζονται

  • τοπικά θερμά επιθέματα στην περιοχή της εξαγγείωσης άμεσα και για 20 λεπτά κάθε 6 ώρες για τις πρώτες 24 με 48 ώρες

Στη συνέχεια ανυψώνουμε το χέρι και χορηγούμε παυσίπονο, εάν χρειάζεται.

Τρίβουμε απαλά τη περιοχή της εξαγγείωσης για να διευκολυνθεί η διασπορά του φαρμάκου.

Εάν η εξαγγείωση αντιμετωπιστεί μετά το πέρας του 24ωρου

Η καλύτερη αντιμετώπιση περιλαμβάνει

  • την τοπική εφαρμογή παγωμένων επιθεμάτων στην περιοχή της εξαγγείωσης άμεσα και για 20 λεπτά κάθε 6 ώρες για τις πρώτες 24 με 48 ώρες και
  • την εφαρμογή τοπικής κρέμας υδροκορτιζόνης 1% κάθε 6 ώρες για 7 ημέρες ή για όσο διάστημα ερύθημα συνεχίζεται.

Στη συνέχεια ανυψώνουμε το χέρι και χορηγούμε παυσίπονο, εάν χρειάζεται.

Τρίβουμε απαλά τη περιοχή της εξαγγείωσης για να διευκολυνθεί η διασπορά του φαρμάκου.

Πότε να αναζητήσετε τον ογκολόγο σας

Επικοινωνήστε με τον ογκολόγο σας αμέσως, μέρα ή νύχτα, εάν αντιμετωπίσετε:

Πυρετό 38 C και άνω ή ρίγος (πιθανά συμπτώματα μιας λοίμωξης).

Τα ακόλουθα συμπτώματα απαιτούν ιατρική φροντίδα, αλλά δεν είναι μια έκτακτη ανάγκη. Επικοινωνήστε με τον ογκολόγο σας  μέσα

σε 24 ώρες από τη στιγμή που θα παρατηρήσετε οποιοδήποτε από τα ακόλουθα:

-Ναυτία (που σας εμποδίζει στη σωστή διατροφή και λήψη υγρών αλλά και στη λήψη των φαρμάκων που σας έχουν συνταγογραφειθεί).

-Εμετός (πάνω από 3-4 φορές σε διάστημα 24 ωρών).

-Ανουρία, ολιγουρία (μειωμένη ή και καθόλου παραγωγή ούρων σε μία περίοδο 12 ωρών).

-Ασυνήθιστη αιμορραγία ή μώλωπες.

-Μαύρα κόπρανα ή αίμα στα κόπρανα ή στα ούρα σας

-Ακραία και ασυνήθιστη κόπωση (που σας κάνει να μην είστε σε θέση να φροντίσετε τον εαυτό σας)

-Οίδημα, ερυθρότητα και πόνο στο ένα πόδι ή χέρι (ετερόπλευρα).

-Κιτρίνισμα του δέρματος ή των ματιών (λόγω ίκτερου).

-Δυσκοιλιότητα (πρέπει να ενεργείστε καθημερινά)

-Σοβαρό κοιλιακό πόνο

-Έλκη στο στόμα ή τα χείλια (επώδυνο ερύθημα, οίδημα ή πληγές)

-Μυϊκές κράμπες ή σπασμούς

-Αλλαγές στην ακοή ή μειωμένη ακοή

-Ζάλη, σύγχυση ή οπτικές αλλαγές

Πάντα ενημερώνετε τον ογκολόγο σας εάν έχετε οποιαδήποτε ασυνήθιστα συμπτώματα.

Μέτρα προφύλαξης

Πριν την έναρξη της θεραπείας με σισπλατίνη, φροντίστε να ενημερώσετε τον ογκολόγο σας για το ποια άλλα φάρμακα λαμβάνετε.

Μην υποβάλεστε σε οποιοδήποτε είδος εμβολιασμού χωρίς την έγκριση του ογκολόγου σας ενώ λαμβάνετε σισπλατίνη.

Μειωμένη αισθητικότητα, μούδιασμα και μυρμήγκιασμα στα δάκτυλα χεριών και των ποδιών μπορεί να γίνουν σταδιακά χειρότερα με επαναλαμβανόμενες δόσεις της σισπλατίνης. Είναι σημαντικό να αναφέρετε την εμφάνισή τους στον ογκολόγο σας.  

Ενημερώστε τον ογκολόγο σας εάν είστε έγκυος, πριν από την έναρξη αυτής της θεραπείας. Η σισπλατίνη μπορεί να είναι επικίνδυνη για το έμβρυο. Οι γυναίκες που είναι έγκυες ή έχουν σκοπό να κυοφορίσουν θα πρέπει να ενημερωθούν για τους πιθανούς κινδύνους. Το ίδιο ισχύει και για τους άνδρες οι οποίοι εάν έχουν σκοπό να αποκτήσουν παιδί θα πρέπει να ενημερώνονται για τους πιθανούς κινδύνους.

Μην θηλάζεται ενώ παίρνετε Σισπλατίνη.

Συμβουλές αυτοφροντίδας

-Δοκιμάστε ξηρά δημητριακά, τοστ, κράκερς ειδικά το πρωί για να μειώσετε το επίπεδο της ναυτίας. 

-Η πρόσληψη αρκετών υγρών είναι πολύ σημαντική προκειμένου να αποφευχθεί η βλάβη των νεφρών. Πίνετε τουλάχιστον δύο έως τρία λίτρα υγρών κάθε 24 ώρες, εκτός αν υπάρχουν αντίθετες οδηγίες από τον ογκολόγο σας λόγω συνοδών προβλημάτων υγείας.  

-Μπορεί να βρίσκεστε σε αυξημένο κίνδυνο λοίμωξης γι 'αυτό προσπαθήστε να αποφύγετε τους πολυσύχναστους χώρους και τα άτομα με ιώσεις (κρυολόγημα, γρίπη, παιδικές ιώσεις και άλλα). Εάν παρουσιάσετε πυρετό, ρίγη ή οποιαδήποτε άλλα σημεία λοίμωξης ενημερώστε αμέσως τον ογκολόγο σας.

-Πλένετε συχνά τα χέρια σας.

-Θα βοηθήσει στη πρόληψη και την αντιμετώπιση των ελκών στο στόμα η χρήση μιας μαλακής οδοντόβουρτσας καθώς και η καθημερινές πλύσεις, 6-7 φορές την ημέρα, του στόματος με σοδόνερο (ένα κουταλάκι του γλυκού μαγειρική σόδα και 1/2 έως 1 κουταλάκι του γλυκού αλάτι σε 250ml νερό).

-Χρησιμοποιήστε ηλεκτρική ξυριστική μηχανή και μαλακή οδοντόβουρτσα για να ελαχιστοποιηθεί η πιθανότητα αιμορραγίας.

-Αποφύγετε τις αθλητικές δραστηριότητες που θα μπορούσαν να προκαλέσουν το τραυματισμό σας.

-Για να μειώσετε τη ναυτία πρέπει να λαμβάνετε τακτικά τα αντιεμετικά φάρμακα που σας συνταγογράφησε ο ογκολόγος σας. Επίσεις τρώτε μικρά και συχνά γεύματα.  

-Αποφύγετε την έκθεση στον ήλιο. Χρησιμοποιήστε αντηλιακό με δείκτη προστασίας υψηλότερο από 30 αλλά και προστατευτική ενδυμασία.

-Σε γενικές γραμμές, η κατανάλωση αλκοολούχων ποτών πρέπει να περιορίζεται στο ελάχιστο ή να αποφεύγεται εντελώς. Θα πρέπει να το συζητήσετε με τον ογκολόγο σας εάν σας ενδιαφέρει η κατανάλωση αλκοόλ.

-Να ξεκουράζεστε όσο αισθάνεστε ότι το έχετε ανάγκη. 

-Διατηρήστε μια σωστή, υγιεινή και θρεπτική διατροφή.

-Προσπαθήστε να έχετε μια καθημερινή, μικρής διάρκειας, σωματική δραστηριότητα-άσκηση, όπως 20 με 30 λεπτά περπάτημα.

Εάν αισθανθείτε οποιαδήποτε συμπτώματα ή παρενέργειες, φροντίστε να τα συζητήσετε με τον ογκολόγο σας. Μπορεί να σας συνταγογραφήσει φάρμακα ή να σας προτείνει απλές πρακτικές λύσεις για την αποτελεσματική διαχείριση αυτών των προβλημάτων.

Παρακολούθηση και έλεγχος ενώ λαμβάνετε σισπλατίνη

Θα πρέπει να παρακολουθείστε τακτικά από τον ογκολόγο σας, όσο θα λαμβάνετε σισπλατίνη, προκειμένου να ελεγχθούν και να αντιμετωπισθούν έγκαιρα οι πιθανές παρενέργειες και να υποβάλλεστε σε τακτικές αιματολογικές εξετάσεις οι οποίες θα περιλαμβάνουν γενική εξέταση αίματος, ηλεκτρολύτες (όπως το ασβέστιο, μαγνήσιο,

κάλιο, νάτριο) και εξετάσεις νεφρικής και ηπατικής λειτουργίας. Εκτός από τις αιματολογικές εξετάσεις ο έλεγχος θα πρέπει να περιλαμβάνει τη φυσική εξέταση, συμπεριλαμβανομένης της νευρολογικής εξέτασης και της εξέτασης ακοομετρίας, αλλά και απεικονιστικές εξετάσεις για τον έλεγχο της ανταπόκρισης της νόσου στη θεραπεία.