.

Σε αυτή τη σελίδα

Τι είναι η στοχευμένη θεραπεία;

 

Δείτε επίσης

Φάρμακα στοχευμένης θεραπείας

Τι είναι η στοχευμένη θεραπεία;

Η στοχευμένη θεραπεία είναι το αποτέλεσμα περίπου 100 χρόνων έρευνας αφιερωμένης στην κατανόηση των διαφορών μεταξύ των καρκινικών και των φυσιολογικών κυττάρων.

Μέχρι σήμερα, η θεραπεία του καρκίνου έχει επικεντρωθεί κυρίως στη πρόκληση θανάτου των ταχέως διαιρούμενων κυττάρων, καθώς το κύριο χαρακτηριστικό των καρκινικών κυττάρων είναι ότι διαιρούνται και πολλαπλασιάζονται με μεγάλη ταχύτητα.

Δυστυχώς, πολλά από τα φυσιολογικά κύτταρα διαιρούνται επίσης ταχέως, με αποτέλεσμα τα φάρμακα

αυτά να προκαλούν πολλαπλές παρενέργειες εφόσον δεν έχουν τη δυνατότητα να ξεχωρίσουν το “φυσιολογικό” από το “καρκινικό”.



Η στοχευμένη θεραπεία κατά του καρκίνου, χρησιμοποιείται ήδη τα τελευταία 10 χρόνια έχοντας αλλάξει θεαματικά τα στατιστικά στοιχεία που αφορούν την επιβίωση των καρκινοπαθών και βασίζεται στην κατανόηση των διαφορών μεταξύ των καρκινικών και των φυσιολογικών κυττάρων.

Τα φάρμακα αυτά στοχεύουν σε συγκεκριμένα χαρακτηριστικά του καρκινικού κυττάρου, χαρακτηριστικά που είτε απουσιάζουν από τα φυσιολογικά κύτταρα είτε βρίσκονται σε περιορισμένες ομάδες αυτών.

Είναι κατά κάποιο τρόπο «έξυπνα φάρμακα» γιατί στοχεύουν στα καρκινικά κύτταρα αφήνοντας σχεδόν ανεπηρέαστα τα φυσιολογικά κύτταρα του οργανισμού. Έτσι  η θεραπεία γίνεται από τη μία περισσότερο στοχευμένη και από την άλλη λιγότερο τοξική.

Οι βιολογικές θεραπείες όμως δεν ενδείκνυνται για όλους τους ασθενείς με καρκίνο αλλά είναι “κομμένες και ραμμένες” για συγκεκριμένους ασθενείς καθώς τα χαρακτηριστικά των καρκινικών κυττάρων διαφέρουν από άνθρωπο σε άνθρωπο. Παρατηρείται έτσι συχνά το φαινόμενο, δύο ασθενείς με τον ίδιο τύπο καρκίνου να λαμβάνουν τελείως διαφορετικές θεραπείες.

Πως όμως αποφασίζουμε σε ποιον ταιριάζει μια συγκεκριμένη θεραπεία και σε ποιόν όχι;

Όταν ολοκληρωθεί η ιστολογική εξέταση τότε σε πολλές μορφές καρκίνου προχωρούμε σε μοριακή ταυτοποίηση του καρκινικού υλικού. Αυτό σημαίνει ότι βρίσκουμε τα “χαρακτηριστικά μόρια” που λειτουργούν σαν δακτυλικά αποτυπώματα και καθορίζουν την μοναδικότητα του συγκεκριμένου καρκίνου. Με βάσει αυτά επιλέγουμε την κατάλληλη θεραπεία.

Σήμερα, η στοχευμένη θεραπεία μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε σχεδόν όλους τους τύπους καρκίνου.

Κάθε τύπος “φαρμάκου” στοχευμένης θεραπείας λειτουργεί με διαφορετικό τρόπο, αλλά όλα τα φάρμακα που ανήκουν σε αυτή τη κατηγορία παρεμποδίζουν την ικανότητα του καρκινικού κυττάρου να αναπτύσσεται, να διαιρείται, να επισκευάζει τις βλάβες του ή να επικοινωνεί με τα άλλα κύτταρα. Σύγχρονοι τύποι στοχευμένης θεραπείας περιλαμβάνουν τη χρήση μικρών μορίων, μονοκλωνικών αντισωμάτων και αντι-αγγειογενετικών φαρμάκων.

Οι διαφορετικοί τύποι "φαρμάκων"  στοχευμένης θεραπείας μπορούν να χωριστούν σε τρεις μεγάλες κατηγορίες:

-- Σε αυτές που στοχεύουν δομές στο εσωτερικό των κυττάρων χρησιμοποιώντας μικρά μόρια που μπορούν να εισέλθουν στα κύτταρα

παρεμποδίζοντας και διαταράσσοντας τη λειτουργία τους, προκαλώντας το θάνατό τους.

-- Άλλες που στοχεύουν υποδοχείς που βρίσκονται στην εξωτερική επιφάνεια του κυττάρου. Τα φάρμακα αυτά, που στοχεύουν δηλαδή υποδοχείς στην επιφάνεια του κυττάρου είναι επίσης γνωστά ως μονοκλωνικά αντισώματα.

– Τα αντι-αγγειογενετικά φάρμακα παρεμποδίζουν τη δημιουργία των αιμοφόρων αγγείων, τα οποία

τροφοδοτούν με οξυγόνο και θρεπτικά συστατικά τα καρκινικά κύτταρα, προκαλώντας τελικά το θάνατο των κυττάρων αυτών.



Οι ερευνητές συμφωνούν ότι οι στοχευμένες θεραπείες δεν
αντικαθιστούν, προς το παρόν τουλάχιστον, τις παραδοσιακές θεραπείες αλλά χρησιμοποιούνται σε συνδυασμό με αυτές, ενισχύοντας το θεραπευτικό τους αποτέλεσμα, χωρίς να αυξήσουν την ένταση των παρενεργειών,

προσθέτοντας όμως σε ορισμένες περιπτώσεις νέες ανεπιθύμητες ενέργειες.

Απαιτείται ακόμα περισσότερη έρευνα ώστε να προσδιοριστούν οι μορφές καρκίνου που μπορούν να αντιμετωπιστούν αποτελεσματικότερα με τις στοχευμένες θεραπείες, και να εντοπιστούν και νέοι στόχοι για περισσότερους τύπους καρκίνου.



Η χρήση των μονοκλωνικών αντισωμάτων ως στοχευμένη θεραπεία


Τα μονοκλωνικά αντισώματα είναι ένας σχετικά νέος τύπος «στοχευμένης» θεραπείας κατά του καρκίνου. Τα αντισώματα είναι μέρος του ανοσοποιητικού μας συστήματος.

Φυσιολογικά, ο οργανισμός μας δημιουργεί αντισώματα ως απάντηση στη παρουσία ενός αντιγόνου (όπως μία πρωτεΐνη ενός μικροβίου) που

εισέρχεται στο σώμα. Τα αντισώματα συνδέονται στο αντιγόνο, προκειμένου το ανοσοποιητικό μας σύστημα να το αναγνωρίσει και να το καταστρέψει.

Στο εργαστήριο, οι ερευνητές αναλύουν και βρίσκουν ειδικά αντιγόνα στην επιφάνεια των καρκινικών κυττάρων (στόχος). Στη συνέχεια, χρησιμοποιώντας πρωτεΐνες από ζώα ή τον άνθρωπο, δημιουργούν ένα ειδικό αντίσωμα που αναγνωρίζει και ταιριάζει στο συγκεκριμένο αντιγόνο από την επιφάνεια του καρκινικού κυττάρου. Η προσκόλληση του αντισώματος στο αντιγόνο προκαλεί, με διάφορους τρόπους, το θάνατο του καρκινικού κυττάρου. Ένα αντίσωμα ταιριάζει σε ένα συγκεκριμένο αντιγόνο όπως ένα κλειδί σε μια κλειδαριά.

Αυτή η τεχνολογία μας επιτρέπει να στοχεύσουμε συγκεκριμένα κύτταρα, προκαλώντας μικρότερη τοξικότητα στα υγιή

κύτταρα. Η θεραπεία με μονοκλωνικά αντισώματα μπορεί να γίνει μόνο για καρκίνους στους οποίους τα αντιγόνα (και τα αντίστοιχα αντισώματα) έχουν ταυτοποιηθεί.

Δείτε επίσης :