.
Σταδιοποίηση του καρκίνου του νεφρού
Ταξινόμηση και σταδιοποίηση του καρκίνου του νεφρού
Υπάρχουν τρεις τρόποι με τους οποίους ο καρκίνος εξαπλώνεται στο σώμα:
• Μέσω των ιστών, δηλαδή ο καρκίνος διηθεί τους γύρω φυσιολογικούς ιστούς όπως τα επινεφρίδια, το περινεφρικό λίπος και άλλα.
• Μέσα από το λεμφικό σύστημα. Τα καρκινικά κύτταρα εισβάλλουν στα αγγεία του λεμφικού συστήματος και μέσω αυτών μεταφέρονται στους επιχώριους (κοντινούς) λεμφαδένες (παραορτικούς ) και σε άλλα μέρη του σώματος (το λεμφικό σύστημα περιλαμβάνει ένα δίκτυο αγγείων που μεταφέρει το επιπλέον υγρό που παράγεται στους διάφορους ιστούς, προς τη κυκλοφορία του αίματος).
• Μέσω του αίματος. Τα καρκινικά κύτταρα εισβάλλουν στα αγγεία που μεταφέρουν το αίμα (φλέβες και αρτηρίες) και μεταφέρονται μέσω αυτών σε άλλα όργανα του σώματος. Οι συχνότερες μεταστατικές εστίες από τον καρκίνο του νεφρού παρουσιάζονται στα οστά, τους πνεύμονες, το ήπαρ και τον εγκέφαλο.
Όταν τα καρκινικά κύτταρα ξεφύγουν από την πρωτοπαθή εστία (δηλαδή από το σημείο όπου πρωτοεμφανίστηκαν) με κάποιον από τους προαναφερθέντες τρόπους, προς άλλα όργανα του σώματος, δημιουργούν μια ή περισσότερες άλλες δευτεροπαθείς εστίες οι οποίες ονομάζονται μεταστατικές εστίες, η διαδικασία αυτή ονομάζεται μετάσταση και αποτελεί το τελευταίο (χειρότερο) στάδιο σε όλους τους τύπους καρκίνου.
Σκοπός όλων των θεραπειών είναι να αποφευχθεί η μετάσταση
Αυτή η μεταστατική εστία είναι πάντα το ίδιο είδος καρκίνου, όπως του πρωτοπαθούς όγκου, ανεξάρτητα σε ποιο όργανο παρουσιάζεται. Για παράδειγμα, αν ο καρκίνος του νεφρού εξαπλωθεί στους πνεύμονες, τα καρκινικά κύτταρα που βρίσκουμε στους πνεύμονες είναι πάντα κύτταρα που προέρχονται από το νεφρό και χαρακτηρίζεται ως μεταστατικός καρκίνος του νεφρού και όχι ως καρκίνος του πνεύμονα.
Βαθμός κακοήθειας
Ο βαθμός κακοήθειας βασίζεται στον προσδιορισμό ορισμένων χαρακτηριστικών των καρκινικών κυττάρων τα οποία λαμβάνονται κατά τη διάρκεια μιας βιοψίας με λεπτή βελόνα ή μετά τη χειρουργική αφαίρεση του νεφρού και ονομάζεται βαθμός κακοήθειας κατά Fuhrman.
Ο βαθμός κακοήθειας κατά Fuhrman καθορίζεται από τον παθολoγοανατόμο, ο οποίος θα εξετάσει τα κυτταρικά κύτταρα του όγκου σε ένα μικροσκόπιο. Η βαθμολογία βασίζεται στο πόσο μοιάζει ο πυρήνας του καρκινικού κυττάρου (τμήμα του κυττάρου στο οποίο είναι αποθηκευμένο το DNA) με ένα πυρήνα φυσιολογικού κυττάρου του νεφρού.
Ο καρκίνος του νεφρού έχει έναν βαθμό κακοήθειας κατά Fuhrman, που κυμαίνεται από το 1 έως και το 4.
Ο καρκίνος του νεφρού με βαθμό κακοήθειας κατά Fuhrman 1 έχει καρκινικά κύτταρα με πυρήνες που μοιάζουν πολύ μ' ένα φυσιολογικό πυρήνα κυττάρου του νεφρού. Αυτοί οι καρκίνοι συνήθως αναπτύσσονται αργά και καθυστερούν να εξαπλωθούν σε άλλα όργανα του σώματος (μεταστάσεις). Τείνουν να έχουν μια καλή εξέλιξη (πρόγνωση).
Ο καρκίνος του νεφρού με βαθμό κακοήθειας κατά Fuhrman 4 έχει καρκινικά κύτταρα με πυρήνες αρκετά διαφορετικούς από τα φυσιολογικά κύτταρα του νεφρού και έχει χειρότερη πρόγνωση. Γενικά, όσο υψηλότερος είναι ο βαθμός κακοήθειας κατά Fuhrman τόσο χειρότερη η εξέλιξη (πρόγνωση) της νόσου.
Παρά το γεγονός ότι το είδος των καρκινικών κυττάρων και ο βαθμός κακοήθειας κατά Fuhrman μπορεί μερικές φορές να μας βοηθά στην πρόβλεψη της εξέλιξης της νόσου, το στάδιο του καρκίνου είναι μακράν ο καλύτερος προγνωστικός δείκτης επιβίωσης. Το στάδιο περιγράφει το μέγεθος του καρκίνου και πόσο έχει εξαπλωθεί μέσα στο νεφρό ή έξω από αυτόν.
Στάδια του καρκίνου του νεφρού
Μετά τη διάγνωση του καρκίνου του νεφρού, οι εξετάσεις που ακολουθούν γίνονται για να διαπιστώσουμε την ακριβή έκταση του καρκίνου, τόσο στο εσωτερικό του νεφρού όσο και εκτός αυτού, στους γύρω ιστούς και σε άλλα όργανα του σώματος.
Η διαδικασία αυτή ονομάζεται σταδιοποίηση
Οι εξετάσεις που χρησιμοποιούνται για τη σταδιοποίηση είναι αυτές που προαναφέρθηκαν στη διάγνωση του καρκίνου του νεφρού.
Οι πληροφορίες που θα συγκεντρωθούν από τη διαδικασία αυτή θα καθορίσουν το στάδιο της νόσου.
Μόλις ο ογκολόγος σας καθορίσει το στάδιο του καρκίνου, μπορεί να αποφασίσει την πλέον κατάλληλη θεραπεία για εσάς.
Κάθε στάδιο προσδιορίζεται καθορίζοντας :
Την έκταση του καρκίνου (Τ)
Τ1
Ο όγκος είναι μικρότερος από 7 εκατοστά και είναι περιορισμένος στον νεφρό.
Τ2
Ο όγκος είναι μεγαλύτερος από 7 εκατοστά και είναι περιορισμένος στον νεφρό.
Τ3a
Ο όγκος διηθεί τη νεφρική φλέβα ή το περινεφρικό λίπος αλλά όχι τη περιτονία του Gerota (η περιτονία του Gerota είναι ινώδης ιστός που περιβάλει μαζί το νεφρό, το περινεφρικό λίπος και το επινεφρίδιο).
Τ3b
Ο όγκος επεκτείνεται μέσω της νεφρικής φλέβας στην κάτω κοίλη φλέβα κάτω από το διάφραγμα.
Τ3c
Ο όγκος επεκτείνεται μέσω της νεφρικής φλέβας στην κάτω κοίλη φλέβα επάνω από το διάφραγμα ή/και διηθεί το τοίχωμα της.
Τ4
Ο όγκος επεκτείνεται πέραν της περιτονίας του Gerota ή/και διηθεί το επινεφρίδιο ή άλλα γειτονικά όργανα (η περιτονία του Gerota είναι ινώδης ιστός που περιβάλει μαζί το νεφρό, το περινεφρικό λίπος και το επινεφρίδιο).
Την επέκταση του καρκίνου στους τοπικούς λεμφαδένες (Ν)
Ν0
Δεν υπάρχει μετάσταση σε τοπικούς-περιοχικούς λεμφαδένες.
Ν1
Παρουσία μετάστασης σε τοπικούς-περιοχικούς λεμφαδένες.
Την επέκταση του καρκίνου σε άλλα απομακρυσμένα όργανα (Μ)
Μ0
Δεν υπάρχουν μεταστάσεις σε απομακρυσμένα όργανα όπως πνεύμονες, ήπαρ (συκώτι), οστά, εγκέφαλος.
Μ1
Υπάρχουν μεταστάσεις σε απομακρυσμένα όργανα όπως πνεύμονες, ήπαρ (συκώτι), οστά, εγκέφαλος.
Το στάδιο κάθε όγκου χαρακτηρίζετε από τον συνδυασμό των Τ, Ν, Μ
Όσο μεγαλύτερο είναι το στάδιο τόσο δυσχερέστερη είναι η πρόγνωση (εξέλιξη), δυσκολότερη η ανταπόκριση στη θεραπευτική αγωγή και πιο επιθετική πρέπει να είναι η θεραπεία.
Στάδιο I
Ο όγκος είναι μικρότερος από 7 εκατοστά και είναι περιορισμένος στον νεφρό. Δεν υπάρχει επέκταση στους λεμφαδένες ή σε απομακρυσμένα όργανα (Τ1 Ν0 Μ0).
Στάδιο II
Ο όγκος είναι μεγαλύτερος από 7 εκατοστά και είναι περιορισμένος στον νεφρό. Δεν υπάρχει επέκταση στους λεμφαδένες ή σε απομακρυσμένα όργανα (Τ2 Ν0 Μ0).
Στάδιο III
- Ο όγκος διηθεί τις μεγάλες φλέβες δηλαδή τη νεφρική φλέβα και την κάτω κοίλη φλέβα ή/και το περινεφρικό λίπος αλλά δεν επεκτείνεται πέραν της περιτονίας του Gerota και δεν διηθεί το επινεφρίδιο.
- Υπάρχει επέκταση στους περιοχικούς λεμφαδένες αλλά όχι σε απομακρυσμένα όργανα.
Στάδιο IV
Αυτό το στάδιο περιλαμβάνει κάθε καρκίνο που έχει εξαπλωθεί πέραν της περιτονίας του Gerota ή/και διηθεί το επινεφρίδιο ή άλλα γειτονικά όργανα όπως παχύ έντερο ή στο κοιλιακό τοίχωμα ή έχει επεκταθεί σε απομακρυσμένα όργανα όπως στους πνεύμονες, το ήπαρ, τα οστά, τον εγκέφαλο.
