.
Σε αυτή τη σελίδα Η αντιμετώπιση του καρκίνου του παγκρέατος ανάλογα με το στάδιο |
| Επόμενη σελίδα
Παρηγορητική και υποστηρικτική θεραπεία
|
Η αντιμετώπιση του καρκίνου του παγκρέατος ανάλογα με το στάδιο.
Ο σχεδιασμός της θεραπείας και η συνολική θεραπευτική προσέγγιση επηρεάζεται και μεταβάλλεται σε σημαντικό βαθμό ανάλογα με το στάδιο του καρκίνου του παγκρέατος που πρέπει να αντιμετωπίσουμε και τη δυνατότητα ή μη της χειρουργικής του εξαίρεσης.
Αξίζει να υπενθυμίσουμε ότι οι ασθενείς με καρκίνο του παγκρέατος υποβάλλονται σε χειρουργική επέμβαση μόνο εάν ο καρκίνος μπορεί να αφαιρεθεί εξ ολοκλήρου. Σε αντίθετη περίπτωση ακολουθούνται άλλες θεραπείες.
Σχεδιασμός θεραπείας για τα στάδια IA και IB - Χειρουργήσιμος καρκίνος παγκρέατος
Σε αυτά τα στάδια ο όγκος περιορίζεται στο πάγκρεας και δεν επεκτείνεται στους λεμφαδένες ή σε άλλα σημεία του σώματος.
Σε αυτή τη περίπτωση, η καθιερωμένη θεραπευτική επιλογή είναι χειρουργική αφαίρεση ολόκληρου ή μέρους του παγκρέατος, μαζί με
παρακείμενους ιστούς ή όργανα. Υπάρχουν διαφορετικές χειρουργικές τεχνικές ανάλογα με την εντόπιση του όγκου (χειρουργική επέμβαση για τον καρκίνο του παγκρέατος).
Η θεραπεία που ακολουθεί της χειρουργικής επέμβασης αποκαλείται επικουρική θεραπεία.
Μετά την ανάρρωση από τη χειρουργική επέμβαση ακολουθεί η χημειοθεραπεία. Φαίνεται πως η θεραπεία με τα καλύτερα αποτελέσματα σήμερα είναι ο συνδυασμός ενδοφλέβιας γεμσιταβίνης με χάπια καπεσιταβίνης με την προϋπόθεση ότι το χειρουργείο είχε το επιθυμητό αποτέλεσμα, δηλαδή την αφαίρεση ολόκληρου του όγκου.
Σε πολλά αντικαρκινικά ιδρύματα του κόσμου μαζί με την χημειοθεραπεία προτείνεται και η ταυτόχρονη ακτινοθεραπεία.
Η ακτινοθεραπεία είναι επιβεβλημένη στις περιπτώσεις που μετά από τη χειρουργική αφαίρεση του παγκρέατος φαίνεται να έχει παραμείνει τμήμα του όγκου ή ακόμα και μεμονωμένα καρκινικά κύτταρα.
Υπάρχουν αυτή τη στιγμή πολλές μελέτες σε εξέλιξη με σκοπό να καθοριστεί η καλύτερη επικουρική θεραπεία για τον καρκίνο του παγκρέατος.
Περίπου 10% έως 15% των ασθενών διαγιγνώσκονται σε αυτό το στάδιο.
Σχεδιασμός θεραπείας για το στάδιο IIA - Οριακά χειρουργήσιμος καρκίνος παγκρέατος
Ο όγκος έχει επεκταθεί έξω από το πάγκρεας, στο δωδεκαδάκτυλο, στον χοληδόχο πόρο και σε άλλους ιστούς που περιβάλλουν το πάγκρεας, εκτός από τα μεγάλα αιμοφόρα αγγεία και τα μείζονα νεύρα. Δεν έχει εξαπλωθεί σε λεμφαδένες ή σε άλλα σημεία του σώματος.
Αυτή η κατηγορία περιγράφει έναν όγκο που ενώ, αρχικά κατά τη διάγνωση, φαίνεται ότι μπορεί να αφαιρεθεί χειρουργικά, υπάρχει μεγάλη πιθανότητα η χειρουργική αφαίρεση του όγκου να είναι ανεπαρκής αφήνοντας πίσω τμήμα του όγκου ή μεμονωμένα καρκινικά κύτταρα.
Η καθιερωμένη θεραπεία όταν ο όγκος είναι εξαιρέσιμος είναι η χειρουργική αφαίρεση του παγκρέατος ακολουθούμενη από την επικουρική θεραπεία όπως αναφέρεται στα στάδια ΙΑ και ΙΒ.
Όταν ο όγκος δεν είναι εξαιρέσιμος, δηλαδή όταν η χειρουργική ομάδα κρίνει ότι δεν είναι δυνατή η πλήρης αφαίρεση του όγκου, η χημειοθεραπεία (πολυπλοκότερα σχήματα με τη χρήση περισσοτέρων φαρμάκων) με ή χωρίς την ακτινοθεραπεία θα προηγηθούν της χειρουργικής επέμβασης (εισαγωγική ή προεγχειρητική θεραπεία).
Το σκεπτικό της προεγχειρητικής θεραπείας είναι η μείωση της έκτασης του όγκου με σκοπό να ακολουθήσει η χειρουργική αφαίρεση του. Είναι πιθανό μετά την επέμβαση να ακολουθήσει και πάλι χημειοθεραπεία. Η ακτινοθεραπεία μπορεί να δοθεί μετά το χειρουργείο μόνο εάν δεν χορηγήθηκε πριν την χειρουργική επέμβαση.
Σχεδιασμός θεραπείας για το στάδιο IIB και III - Τοπικά προχωρημένος καρκίνος παγκρέατος
Ο όγκος έχει επεκταθεί έξω από το πάγκρεας, στο δωδεκαδάκτυλο, στον χοληδόχο πόρο και σε άλλους ιστούς που περιβάλλουν το πάγκρεας, εκτός από τα μεγάλα αιμοφόρα αγγεία και τα μεγάλα νεύρα και ακόμα έχει εξαπλωθεί στους λεμφαδένες, αλλά όχι σε άλλα σημεία του σώματος.
Μπορεί επίσης να έχει διηθήσει μεγάλα αιμοφόρα αγγεία και μεγάλα νεύρα, ανεξάρτητα από τη διήθηση των λεμφαδένων.
Η πλειονότητα των ασθενών σταδίου ΙΙΒ και III έχουν όγκους που περικλείουν τα αιμοφόρα αγγεία, το οποίο εμποδίζει τη χειρουργική εξαίρεση του όγκου.
Αυτοί οι ασθενείς πρέπει να υποβληθούν άμεσα σε εισαγωγική θεραπεία με :
• Χημειοθεραπεία ή
• Ταυτόχρονη χημειοθεραπεία και ακτινοθεραπεία ή
• Χημειοθεραπεία ακολουθούμενη από ταυτόχρονη χημειοθεραπεία και ακτινοθεραπεία
με σκοπό τόσο την αντιμετώπιση των συμπτωμάτων που δημιουργεί ο καρκίνος και την επέκταση της επιβίωσης των ασθενών όσο και την σπανιότερη αλλά υπαρκτή πιθανότητα της μείωσης του όγκου σε τέτοιο βαθμό ώστε να μπορέσει να αφαιρεθεί χειρουργικά.
Συνήθως ο καρκίνος σε αυτά τα στάδια παραμένει ανεγχείρητος ακόμα και μετά από την χορήγηση χημειοθεραπείας και / ή ακτινοθεραπείας.
Οι ασθενείς που θα μπορέσουν τελικά να υποβληθούν σε χειρουργική επέμβαση θα έχουν σημαντικό όφελος σε ότι αφορά τον χρόνο επιβίωσης σε σχέση με τους υπόλοιπους ασθενείς.
Η έγκαιρη διάγνωση και η δυνατότητα χειρουργικής αφαίρεσης του όγκου, δεκαπλασιάζει την πιθανότητα επιβίωσης των ασθενών με καρκίνο του παγκρέατος
Το θεραπευτικό σχήμα που ακολουθείται εξαρτάται από την κλινική κατάσταση του ασθενούς και τη δυνατότητα του να ανεχτεί ένα επιθετικό φαρμακευτικό σχήμα το οποίο συχνά μπορεί να παρουσιάσει σημαντικές ανεπιθύμητες ενέργειες.
Είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι όσο πιο επιθετική είναι η θεραπευτική προσέγγιση τόσο μεγαλύτερη είναι η πιθανότητα επίτευξης του στόχου μας που είναι ο έλεγχος της νόσου.
Υποχρέωση του ογκολόγου-παθολόγου είναι να κρίνει ποιοι από τους ασθενείς είναι σε θέση να υποβληθούν σε επιθετική θεραπεία χωρίς να επηρεαστεί αρνητικά η ποιότητα ζωής τους και ποιοι δεν είναι σε θέση να λάβουν τέτοια θεραπεία.
Περίπου 35% έως 40% των ασθενών διαγιγνώσκονται σε αυτό το στάδιο.
Σχεδιασμός θεραπείας για το στάδιο 4 (IV) - Μεταστατικός καρκίνος
Ο καρκίνος έχει εξαπλωθεί σε άλλα όργανα του σώματος.
Ο βασικός στόχος της θεραπείας του μεταστατικού καρκίνου του παγκρέατος είναι η ανακούφιση από τα συμπτώματα που προκαλεί ο ίδιος ο καρκίνος και η επέκταση της επιβίωσης.
Η επέκταση της επιβίωσης επιτυγχάνεται πιο εύκολα στους ασθενείς σε καλή γενική κατάσταση (κατάσταση ικανότητας ECOG 0 ή 1, με ικανοποιητικό έλεγχο του πόνου, χωρίς ίκτερο ή με ίκτερο που έχει αντιμετωπιστεί επιτυχώς με την τοποθέτηση stent και με ικανοποιητική θρέψη)
και με επιθετικά θεραπευτικά σχήματα χημειοθεραπείας με συνδυασμό περισσότερων φαρμάκων (βλέπε «χημειοθεραπεία για τον καρκίνο του
Για τους ασθενείς σε κακή κλινική κατάσταση συνήθως προτείνεται η θεραπεία με ένα μόνο φάρμακο όπως η γεμσιταβίνη και όχι με συνδυασμό περισσότερων φαρμάκων με σκοπό να μην επηρεαστεί περαιτέρω αρνητικά η κλινική κατάσταση του ασθενούς.
Πριν από την έναρξη της χημειοθεραπείας πρέπει να συζητήσετε με τον ογκολόγο σας τόσο τους στόχους της θεραπείας όσο και τις πιθανές παρενέργειες αυτής.
Πρέπει να σημειωθεί ότι πολλές φορές, παρά τη χορήγηση θεραπείας, οι ασθενείς με προχωρημένο καρκίνο του παγκρέατος μπορούν να παρουσιάσουν απότομη επιδείνωση της γενικής κατάστασης της υγείας τους με αιμορραγικά και θρομβοεμβολικά φαινόμενα, γρήγορη επιδείνωση του πόνου, απόφραξη των χοληφόρων, χολαγγειίτιδα ή άλλες λοιμώξεις.
Αυτά συνήθως δεν οφείλονται στη χημειοθεραπεία αλλά στη μη ανταπόκριση της νόσου στη θεραπεία και τη γρήγορη πρόοδο της.
Επιπλέον, είναι συχνό, συμπτώματα που δημιουργούνται από την επιδείνωση της νόσου να αποδίδονται εσφαλμένα στη χημειοθεραπεία. Για παράδειγμα, η παρουσία ναυτίας και εμέτου σε έναν ασθενή μπορεί να μην οφείλεται στη χημειοθεραπεία, της οποίας είναι μια πολύ συχνή παρενέργεια, αλλά να οφείλεται σε απόφραξη του εντέρου ή του στομάχου από τον όγκο στο πάγκρεας.
Ο χρόνος στον οποίον θα παρουσιαστεί αυτή η απότομη επιδείνωση δεν μπορεί να προβλεφθεί και είναι διαφορετικός από ασθενή σε ασθενή.
Ως εκ τούτου, από την έναρξη της θεραπείας οι ασθενείς θα πρέπει να παρακολουθούνται στενά από τον ογκολόγο τους με τακτική κλινική εξέταση, απεικονιστικές και αιματολογικές εξετάσεις.
Οι ασθενείς οι οποίοι ανέχτηκαν καλά τη θεραπεία και ανταποκρίθηκαν σε αυτή (μειωμένος ή σταθερός σε μέγεθος όγκος), μετά από την ολοκλήρωση της (συνήθως 6 με 8 μήνες) θα συνεχίσουν με προσεκτική και τακτική παρακολούθηση από τον ογκολόγο τους. Εάν κατά τη διάρκεια της παρακολούθησης παρουσιαστεί επιδείνωση της νόσου, ο ασθενής, αφού υποβληθεί σε έλεγχο με αξονική ή μαγνητική τομογραφία ώστε να καθοριστεί η μεταβολή της νόσου, θα πρέπει να υποβληθεί και πάλι σε χημειοθεραπεία, συνήθως με κάποιο διαφορετικό θεραπευτικό σχήμα.
Δεν είναι σπάνιο το φαινόμενο της κλινικής επιδείνωσης των ασθενών με καρκίνο του παγκρέατος χωρίς να μπορεί να καθοριστεί και απεικονιστικά η ανάλογη επιδείνωση του όγκου.
Η ακτινοθεραπεία δεν χρησιμοποιείται θεραπευτικά στην αντιμετώπιση του τελικού σταδίου του καρκίνου του παγκρέατος.
Μπορεί όμως να χρησιμοποιηθεί με σκοπό την ανακούφιση του ασθενούς από συμπτώματα και επιπλοκές της νόσου, στα πλαίσια της παρηγορητικής και υποστηρικτικής θεραπεία.
Περίπου το 45% έως 55% των ασθενών διαγιγνώσκονται σε αυτό το στάδιο.