.
Σε αυτή τη σελίδα Η θεραπεία για τον καρκίνο του παγκρέατος |
| Επόμενη σελίδα
|
Η θεραπεία για τον καρκίνο του παγκρέατος
Η θεραπεία συνήθως συνδυάζει μεθόδους όπως:
• Τοπική παρέμβαση στον καρκίνο, όπως χειρουργική αφαίρεση του όγκου ή ακτινοθεραπεία
• Συστηματική θεραπεία, όπως η χημειοθεραπεία, η οποία αντιμετωπίζει τα καρκινικά κύτταρα σε ολόκληρο το σώμα.
Η επιλογή της θεραπείας θα εξαρτηθεί από τη θέση και το μέγεθος του όγκου, το εάν έχει εξαπλωθεί πέρα από το πάγκρεας, καθώς και την ηλικία και τη γενική κατάσταση της υγείας σας. Οι διάφορες θεραπείες μπορούν να χρησιμοποιηθούν μόνες τους ή σε συνδυασμό.
Υπεύθυνος για το σχεδιασμό της θεραπείας είναι ο ογκολόγος-παθολόγος μαζί με μια ομάδα ειδικών. Ο ογκολόγος θα σας μιλήσει σχετικά με τον καλύτερο τρόπο αντιμετώπισης της δική σας περίπτωσης.
Η διεπιστημονική ομάδα (ογκολογικό συμβούλιο) περιλαμβάνει:
• Τον ογκολόγο-παθολόγο υπεύθυνο για τον σχεδιασμό της θεραπείας, τη χορήγηση της χημειοθεραπείας και τη παρακολούθηση σας μετά την ολοκλήρωση της θεραπείας.
• Έναν χειρουργό εξειδικευμένο στον καρκίνο του παγκρέατος
• Έναν ακτινοθεραπευτή-ογκολόγο , ο οποίος είναι ειδικός στη χορήγηση ακτινοθεραπείας
• Έναν ακτινολόγο,
• Έναν παθολογοανατόμο , ο οποίος μελετά κάτω από το μικροσκόπιο τον ιστό της βιοψίας ή το πάγκρεας αφού εξαιρεθεί χειρουργικά και χαρακτηρίζει ιστολογικά τον όγκο (το είδος, το στάδιο και το βαθμό κακοήθειας του καρκίνου).
Πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα της θεραπείας
Πολλοί άνθρωποι είναι φοβισμένοι στην ιδέα της θεραπείας κατά του καρκίνου, κυρίως λόγω των παρενεργειών που μπορεί να προκύψουν. Ωστόσο, αυτές μπορούν συνήθως να ελεγχθούν αποτελεσματικά, με βοηθητικά φάρμακα, σε ένα αρκετά μεγάλο ποσοστό ασθενών.
Η θεραπεία μπορεί να δοθεί για διαφορετικούς λόγους και τα πιθανά οφέλη θα ποικίλλουν ανάλογα με το στάδιο.
Πρώιμου (αρχικού) σταδίου καρκίνος του παγκρέατος
Σε άτομα με πρώιμου σταδίου καρκίνο του παγκρέατος, η χειρουργική επέμβαση γίνεται συχνά με στόχο την ίαση του καρκίνου. Επιπρόσθετη βασική θεραπεία είναι η χημειοθεραπεία η οποία χορηγείται με σκοπό να βοηθήσει στη μείωση του κινδύνου επανεμφάνισης του καρκίνου.
Προχωρημένος καρκίνος του παγκρέατος
Εάν ο καρκίνος βρίσκεται σε πιο προχωρημένο στάδιο, η θεραπεία χορηγείται συνήθως με σκοπό τον έλεγχο των συμπτωμάτων, τη βελτίωση της ποιότητας ζωής και την επιμήκυνση της επιβίωσης. Ωστόσο, είναι πιθανό σε ορισμένους ανθρώπους η θεραπεία να έχει ελάχιστη δράση επί του καρκίνου και επομένως αυτοί θα υποστούν τις πιθανές παρενέργειες της θεραπείας χωρίς το ανάλογο όφελος.
Σε ποια στοιχεία βασίζεται η θεραπευτική προσέγγιση για τον καρκίνο του παγκρέατος;
Οι ιατροί θα πρέπει να εξετάσουν πολλές παραμέτρους που αφορούν τόσο τους ίδιους τους ασθενείς όσο και τον συγκεκριμένο καρκίνο, προκειμένου να αποφασίσουν την καλύτερη θεραπευτική προσέγγιση.
Η γενική κατάσταση της υγείας και η ηλικία του ασθενούς θα καθορίσουν σε μεγάλο βαθμό τόσο τη δυνατότητα υποβολής του σε χειρουργική επέμβαση όσο και τη δυνατότητα του να λάβει χημειοθεραπεία και με ποιο θεραπευτικό σχήμα.
Η σταδιοποίηση του όγκου
Οι ογκολόγοι χρησιμοποιούν τη σταδιοποίηση για να εκτιμήσουν την έκταση του καρκίνου και τη πρόγνωση (πιθανή έκβαση ή πορεία της νόσου) του ασθενούς.
Συνήθως χρησιμοποιείται το σύστημα σταδιοποίησης TNM. Ο συνδυασμός του μεγέθους του όγκου και της διήθησης των γύρω ιστών (Τ), η προσβολή των λεμφαδένων (Ν) και η μετάσταση (διασπορά του καρκίνου σε άλλα όργανα του σώματος), θα ταξινομήσει τον καρκίνο σε ένα από τα στάδια όπως αναφέρθηκαν στη σταδιοποίηση του καρκίνου του παγκρέατος.
Το στάδιο είναι θεμελιώδους σημασίας για τη λήψη αποφάσεων σχετικά με τη θεραπεία. Όσο πιο πρώιμο είναι το στάδιο, τόσο καλύτερη είναι η πρόγνωση.
Η σταδιοποίηση γίνεται συνήθως δύο φορές: μετά από κλινική και απεικονιστική εξέταση και κατά τη διάρκεια ή μετά τη χειρουργική επέμβαση.
Αποτελέσματα της βιοψίας - ιστολογική εξέταση
Η βιοψία είναι υποχρεωτική εάν ο ασθενής δεν θα χειρουργηθεί, επειδή ο όγκος δεν μπορεί να εξαιρεθεί, ή όταν η χημειοθεραπεία ενδείκνυται να χορηγηθεί πριν από τη χειρουργική επέμβαση (εισαγωγική θεραπεία).
Η ιστολογική εξέταση θα πραγματοποιηθεί και στους ιστούς που θα αφαιρεθούν με τη χειρουργική επέμβαση.
Επί παρουσίας μετάστασης, η βιοψία μπορεί να λαμβάνεται και από τις μεταστατικές εστίες υπό τη καθοδήγηση υπερήχων ή αξονικού τομογράφου.
Οι πληροφορίες που παίρνουμε από την ιστολογική εξέταση είναι :
Ο ιστολογικός τύπος του καρκίνου
Ο ιστολογικός τύπος δείχνει τον τύπο των κυττάρων που αποτελούν το μεγαλύτερο μέρος του όγκου. Τα καρκινικά κύτταρα παρουσιάζουν συνήθως τα χαρακτηριστικά του ιστού από τον οποίο προέρχονται. Το αδενοκαρκίνωμα του παγκρέατος αποτελεί τον πιο συχνό τύπο παγκρεατικού καρκίνου και προέρχεται από τους πόρους του παγκρέατος.
Τα χειρουργικά όρια
Όταν ο όγκος αφαιρείται χειρουργικά η ιστολογική έκθεση θα παρέχει την, ιδιαίτερης σημασίας, πληροφορία για την παρουσία ή μη καρκινικών κυττάρων στην επιφάνεια των ιστών που έχουν αφαιρεθεί (χειρουργικά όρια).
Η απουσία καρκινικών κυττάρων στην επιφάνεια του ιστού που αφαιρέθηκε χειρουργικά δηλαδή στο σημείο τομής (αρνητικά χειρουργικά όρια), είναι δείκτης σωστής χειρουργικής εξαίρεσης του όγκου.
Η παρουσία καρκινικών κυττάρων στην επιφάνεια του ιστού που αφαιρέθηκε (θετικά χειρουργικά όρια) σημαίνει πως προφανώς καρκινικά κύτταρα έχουν παραμείνει στους ιστούς που δεν εξαιρέθηκαν και αυξάνει τη πιθανότητα επανεμφάνισης του καρκίνου στο μέλλον (υποτροπή).
Αυτό συμβαίνει έως και το 75% των ασθενών που υποβάλλονται σε χειρουργική επέμβαση με θεραπευτικό σκοπό.
Θεωρείται ότι εάν καρκινικά κύτταρα βρεθούν σε απόσταση μικρότερης του ενός χιλιοστού από την επιφάνεια του αφαιρεθέντος ιστού, οι παρακείμενοι ιστοί πρέπει να θεωρούνται ότι έχουν διηθηθεί από τον καρκίνο.
Εικόνα : A. Καρκινικά κύτταρα, B. Υγιής ιστός, C. Όρια της εκτομής
Η κατάσταση των λεμφαδένων γύρω από το πάγκρεας
Κατά τη διάρκεια του χειρουργείου αφαιρούνται επίσης οι λεμφαδένες γύρω από το πάγκρεας και αποστέλλονται στον παθολογοανατόμο να εξετάσει εάν και πόσοι από αυτούς έχουν διηθηθεί από τον καρκίνο (οι διηθημένοι από καρκινικά κύτταρα λεμφαδένες ονομάζονται θετικοί λεμφαδένες και αυξάνουν το στάδιο του καρκίνου).
Ο βαθμός διαφοροποίησης
Ο βαθμός διαφοροποίησης βασίζεται στο πόσο διαφορετικά είναι τα κύτταρα του όγκου από τα φυσιολογικά κύτταρα του παγκρέατος και στο πόσο γρήγορα αναπτύσσονται. Για τον καρκίνο του παγκρέατος ο βαθμός διαφοροποίησης κυμαίνεται από το 1 έως το 4.
Βαθμός 1: Παρόμοια με τα φυσιολογικά κύτταρα του παγκρέατος
Βαθμός 2: Μετρίως όμοια με τα κύτταρα του παγκρέατος
Βαθμός 3: Μόλις παρόμοια με τα κύτταρα του παγκρέατος
Βαθμός 4: Διαφορετικά από τα κύτταρα του παγκρέατος
Όσο μικρότερος είναι ο βαθμός διαφοροποίησης, τόσο καλύτερη είναι η πρόγνωση (πιθανή έκβαση ή πορεία της νόσου).
Εξαιρεσιμότητα του όγκου
Ένας όγκος του παγκρέατος συχνά θεωρείται μη εξαιρέσιμος όταν φαίνεται να διηθεί άλλα όργανα του σώματος, λεμφαδένες και παρακείμενα αιμοφόρα αγγεία.
Η λαπαροσκόπηση, που μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τη λήψη βιοψίας, μπορεί να εντοπίσει μικρή διήθηση του περιτοναίου και του ήπατος (μετάσταση). Αυτό μπορεί να αλλάξει την θεραπευτική προσέγγιση έως και το 15% των ασθενών.
Η πραγματική η επέκταση του καρκίνου μπορεί να εκτιμηθεί μόνο κατά τη διάρκεια του χειρουργείου.
Ερωτήσεις που πρέπει να υποβάλετε στον ογκολόγο σας
• Τι είδους καρκίνο έχω; Τι σημαίνει αυτό;
• Ποιες θεραπείες περιλαμβάνονται στην αντιμετώπιση της δικής μου κατάστασης;
• Ποιοι είναι οι κίνδυνοι και ποια τα οφέλη από αυτές τις θεραπείες;
• Η ηλικία μου, η γενική κατάσταση της υγείας μου και το στάδιο της νόσου θα επηρεάσουν τις επιλογές μας στη θεραπεία και πως;
• Πρέπει να υποβληθώ οπωσδήποτε σε θεραπεία ;
• Που θα κάνω τη θεραπεία; Θα πρέπει να παραμένω στο νοσοκομείο και για πόσο χρονικό διάστημα;
• Χρειάζεται να κάνω κάποια προετοιμασία πριν έρθω να λάβω τη θεραπεία μου; Θα συνεχίσω να παίρνω τα φάρμακα που έπαιρνα για άλλες παθήσεις;
• Μήπως πρέπει να δώσει κάποιος δικός μου άνθρωπος αίμα ώστε να υπάρχει διαθέσιμο σε περίπτωση που χρειαστώ μετάγγιση;
• Πότε θα ξεκινήσω τη θεραπεία και πόσο θα διαρκέσει;
• Ποια είναι η πιθανότητα να εξαφανιστεί τελείως η νόσος μου;
• Ποια είναι η πιθανότητα να επανεμφανιστεί ο καρκίνος μετά την ολοκλήρωση της θεραπείας μου; Υπάρχει και ποια είναι η πιθανότητα να μην ανταποκριθεί καθόλου η νόσος στη θεραπεία;
• Τι πρέπει να προσέχω κατά τη διάρκεια της θεραπείας μου; Υπάρχουν συμπτώματα που χρειάζονται ιδιαίτερη προσοχή ;
• Μπορώ να συνεχίσω τις καθημερινές μου δραστηριότητες και την εργασία μου κατά τη διάρκεια της θεραπείας; Εάν όχι πότε θα μπορώ να επιστρέψω στη καθημερινότητα μου;
• Τι πρέπει να κάνω μετά την ολοκλήρωση της θεραπείας μου;
• Υπάρχουν ομάδες στήριξης στις οποίες μπορώ να απευθυνθώ;
Λήψη αποφάσεων για τη θεραπεία
Εάν η θεραπεία στοχεύει να θεραπεύσει τον καρκίνο, η απόφαση για το εάν θα υποβληθείτε σ’ αυτή ή όχι δεν είναι δύσκολη. Ωστόσο, εάν ο σκοπός της θεραπείας είναι ο έλεγχος του καρκίνου για κάποιο χρονικό διάστημα, μπορεί να είναι πιο δύσκολο να αποφασίσετε εάν θέλετε να προχωρήσετε σε αυτή ή όχι.
Η λήψη αποφάσεων σχετικά με τη θεραπεία σε αυτές τις περιπτώσεις είναι πάντα δύσκολη, και μπορεί να χρειαστεί να συζητήσετε αρκετά με τον ογκολόγο σας για το εάν επιθυμείτε να συνεχίσετε με τη θεραπεία. Εάν επιλέξετε να μην υποβληθείτε σε αυτή υπάρχει πάντα η δυνατότητα να σας δοθεί υποστηρικτική (παρηγορητική) φροντίδα, με στόχο απλά και μόνο την προσπάθεια ελέγχου των πιθανών συμπτωμάτων.
Αν δύο θεραπείες είναι εξίσου αποτελεσματικές για τον τύπο και το στάδιο του καρκίνου που αντιμετωπίζετε, ο ογκολόγος σας μπορεί να σας ζητήσει να συμμετέχετε στη λήψη της τελικής απόφασης. Εάν αυτό σας ζητηθεί, βεβαιωθείτε ότι έχετε αρκετές πληροφορίες για τις διάφορες επιλογές, τη διαδικασία χορήγησης τους και τις πιθανές ανεπιθύμητες ενέργειες, έτσι ώστε να μπορείτε να αποφασίσετε για την κατάλληλη θεραπεία για εσάς.
Η σημασία των ερωτήσεων
Θυμηθείτε να κάνετε ερωτήσεις για οτιδήποτε δεν καταλαβαίνετε ή αισθάνεστε ότι σας ανησυχεί.
Αν έχετε οποιαδήποτε απορία σχετικά με τη θεραπεία σας, μην διστάσετε να ρωτήσετε τον ογκολόγο σας. Συχνά βοηθά να κάνετε μια λίστα με ερωτήσεις και να έχετε έναν στενό συγγενή ή φίλο μαζί σας στα ραντεβού με τον ογκολόγο σας.
Η συναίνεση σας για τη θεραπεία
Πριν κάνετε οποιαδήποτε θεραπεία, ο ογκολόγος σας πρέπει να σας εξηγήσει τους στόχους της συγκεκριμένης θεραπείας. Ίσως χρειαστεί να υπογράψετε ένα έντυπο με το οποίο θα δίνετε την άδειά σας (συναίνεση) ώστε να προχωρήσετε στη θεραπεία. Συχνότερα η συναίνεση θα είναι προφορική.
Καμία ιατρική θεραπεία δεν μπορεί να γίνει χωρίς τη δική σας συναίνεση
Ο ιατρός προτείνει, εσείς αποδέχεστε ή απορρίπτετε. Πριν σας ζητηθεί να υπογράψετε ένα έντυπο ή να δώσετε τη συγκατάθεσή σας με οποιοδήποτε τρόπο για οποιαδήποτε θεραπεία, θα πρέπει να σας έχει δοθεί πλήρης πληροφόρηση σχετικά με:
• το είδος της θεραπείας και την επίδρασή της στο καρκίνο
• τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα της θεραπείας
• οποιεσδήποτε άλλες θεραπείες είναι διαθέσιμες
• τυχόν σημαντικοί κίνδυνοι ή παρενέργειες από τη θεραπεία.
Έχετε μαζί σας ένα φίλο ή συγγενή
Αν δεν καταλαβαίνετε τι σας έχουν πει, ρωτήστε ξανά και ξανά ώστε να μπορέσει ο ογκολόγος σας να το εξηγήσει καλύτερα. Μερικές θεραπείες για τον καρκίνο είναι πολύπλοκες, έτσι ώστε να χρειάζονται επανειλημμένες εξηγήσεις.
Είναι καλύτερα να έχετε έναν φίλο ή έναν συγγενή μαζί σας, όταν ο ογκολόγος σας εξηγεί όλα όσα αφορούν τη θεραπεία και τη νόσο. Αυτό θα σας βοηθήσει να θυμάστε περισσότερες λεπτομέρειες από τη συζήτηση. Μπορεί επίσης να είναι χρήσιμο να γράψετε μια λίστα με ερωτήσεις πριν πάτε στο ραντεβού με τον ογκολόγο σας αλλά και να κρατάτε σημειώσεις κατά τη διάρκεια της συζήτησης μαζί του.
Κάντε ερωτήσεις και ζητήστε περισσότερο χρόνο, αν το χρειάζεστε
Οι ασθενείς συχνά αισθάνονται ότι ο ογκολόγος τους ή το προσωπικό του νοσοκομείου είναι πολύ απασχολημένο για να απαντήσει στις ερωτήσεις τους, αλλά είναι σημαντικό για εσάς να γνωρίζετε το πως η θεραπεία είναι πιθανό να επηρεάσει τη ζωής σας. Ο ογκολόγος θα πρέπει να είναι πρόθυμος και να βρει χρόνο για να απαντήσει στις ερωτήσεις σας. Μπορείτε πάντα να ζητήσετε περισσότερο χρόνο ώστε να αποφασίσετε σχετικά με τη θεραπεία εάν αισθάνεστε ότι δεν μπορείτε να λάβετε μια απόφαση την στιγμή της πρώτης συνάντησης.
Θυμηθείτε ότι βρίσκεστε κάτω από ψυχολογικό στρες και οι αποφάσεις σας πρέπει να είναι προσεκτικές.
Είστε ελεύθεροι να επιλέξετε να μην υποβληθείτε τη θεραπεία
Ο ογκολόγος πρέπει να σας εξηγήσει τι θα συμβεί εάν δεν υποβληθείτε στη θεραπεία. Είναι σημαντικό να ενημερώσετε το ογκολόγο σας εάν αποφασίσετε να μην κάνετε τη θεραπεία. Δεν είστε υποχρεωμένοι να δώσετε εξηγήσεις, αλλά σίγουρα είναι χρήσιμο να δώσετε στον ογκολόγο σας να καταλάβει τις ανησυχίες σας, έτσι ώστε να προσπαθήσει να σας δώσει τις καλύτερες συμβουλές. Πριν λάβετε μια αρνητική απόφαση για τη θεραπεία να θυμάστε ότι οι εξελίξεις στην αντιμετώπιση του καρκίνου είναι σημαντικές, με πολλαπλές επιλογές θεραπείας και με σοβαρή πιθανότητα ίασης στα αρχικά στάδια αλλά και μακροχρόνια ποσοστά επιβίωσης στα πιο προχωρημένα στάδια της νόσου.
Ζητήστε μια δεύτερη γνώμη
Συνήθως οι ειδικοί ογκολόγοι χρησιμοποιούν παγκόσμιες κατευθυντήριες οδηγίες θεραπείας προκειμένου να αποφασίσουν για την κατάλληλη θεραπεία. Ακόμα κι έτσι, μπορεί να θέλετε να πάρετε μια δεύτερη ιατρική γνώμη. Ο ογκολόγος σας, θα πρέπει να είναι πρόθυμος να σας παραπέμψει σε άλλο ειδικό γιατρό για μια δεύτερη γνώμη. Αυτό μπορεί να προκαλέσει μια μικρή καθυστέρηση στην έναρξη της θεραπείας σας, το αποτέλεσμα όμως θα είναι εσείς να είστε σίγουροι τόσο για την επιλογή του σωστού ογκολόγου όσο και για την επιλογή της σωστής θεραπείας.