.
Σε αυτή τη σελίδα
Σε ποιά στοιχεία βασίζεται η θεραπευτική προσέγγιση για τον καρκίνο του προστάτη;
Η απόφαση της κατάλληλης θεραπευτικής αγωγής λαμβάνεται από τον ογκολόγο σας ο οποίος βασίζεται:
- στη γενική κατάσταση της υγείας του ασθενούς και στο προσδόκιμο ζωής
- στο σταδίου της νόσου
- στο σκορ Gleason
- στο PSA
Θεραπευτικές επιλογές ανάλογα με το στάδιο
Το ποια ακριβώς θεραπευτική προσέγγιση θα ακολουθήσουμε για την αντιμετώπιση του καρκίνου του προστάτη εξαρτάται από την επέκταση της νόσου (Τ), το σκορ Gleason, το PSA και το προσδόκιμο επιβίωσης του ασθενούς το οποίο βασίζεται στη γενική κατάσταση της υγείας του και την ηλικία του.
Στάδιο Ι καρκίνου του προστάτη
Η θεραπεία του σταδίου Ι του καρκίνου του προστάτη μπορεί να περιλαμβάνει τα ακόλουθα:
- Προσεκτική αναμονή και ενεργή παρακολούθηση χωρίς άλλη θεραπεία.
- Ριζική προστατεκτομή, συνήθως με πυελική λεμφαδενεκτομή, με ή χωρίς ακτινοθεραπεία μετά από τη χειρουργική επέμβαση.
- Εξωτερική ακτινοθεραπεία ή/και βραχυθεραπεία.
Στάδιο ΙΙ του καρκίνου του προστάτη
Θεραπεία του σταδίου ΙΙ του καρκίνου του προστάτη μπορεί να περιλαμβάνει τα ακόλουθα:
- Προσεκτική αναμονή και ενεργή.
- Ριζική προστατεκτομή, συνήθως με πυελική λεμφαδενεκτομή, με ή χωρίς ακτινοθεραπεία μετά από τη χειρουργική επέμβαση.
Εξωτερική ακτινοθεραπεία με ή χωρίς ορμονοθεραπεία μικρής διάρκειας (συνολικά 4-6 μήνες) πριν, κατά τη διάρκεια και μετά την ακτινοθεραπεία.
Στάδιο ΙΙΙ του καρκίνου του προστάτη
Θεραπεία του σταδίου ΙΙΙ του καρκίνου του προστάτη μπορεί να περιλαμβάνει τα ακόλουθα:
- Εξωτερική ακτινοθεραπεία με ή χωρίς ορμονοθεραπεία μακράς διάρκειας (συνολικά 2-3 χρόνια) πριν, κατά τη διάρκεια και μετά την ακτινοθεραπεία.
- Ορμονική θεραπεία μεγαλύτερης διάρκειας.
- Ριζική προστατεκτομή, συνήθως με πυελική λεμφαδενεκτομή, με ή χωρίς ακτινοθεραπεία μετά από τη χειρουργική επέμβαση.
Ακτινοθεραπεία, ορμονοθεραπεία ή διουρηθρική εκτομή του προστάτη ως παρηγορητική θεραπεία για την ανακούφιση από τα συμπτώματα που προκαλούνται από τον καρκίνο.
Στάδιο IV καρκίνου του προστάτη
Θεραπεία του σταδίου IV του καρκίνου του προστάτη μπορεί να περιλαμβάνει τα ακόλουθα:
- Ορμονική θεραπεία (μεγάλης χρονικής διάρκειας).
- Εξωτερική ακτινοθεραπεία με ή χωρίς ορμονοθεραπεία.
- Ακτινοθεραπεία, ορμονοθεραπεία ή διουρηθρική εκτομή του προστάτη ως παρηγορητική θεραπεία για την ανακούφιση από τα συμπτώματα που προκαλούνται από τον καρκίνο.
Ποιές είναι επομένως οι θεραπευτικές επιλογές για τον καρκίνο του προστάτη;
Η ενεργητική (στενή) παρακολούθηση.
Η ενεργητική παρακολούθηση, χωρίς καμία περαιτέρω αγωγή, φαίνεται ότι αποτελεί μια επιλογή, για επιλεγμένους ασθενείς με νόσο περιορισμένη στο προστάτη, σταδίου Ι, και με μικρό προσδόκιμο επιβίωσης ή ασθενείς μεγαλύτερης ηλικίας, στους οποίους η θεραπευτική παρέμβαση ενέχει σημαντικό βαθμό επικινδυνότητας λόγω της συνοδού νοσηρότητας.
Ο καρκίνος επομένως, μπορεί να ανακαλυφθεί τυχαία, κατά τη διάρκεια επέμβασης για αφαίρεση του προστάτη όταν αυτός αποφράσσει τη ροή των ούρων στην καλοήθη υπερπλασία ή μπορεί να ανακαλυφθεί από βιοψία που γίνεται λόγω ψηλού PSA, χωρίς ο ασθενής να παρουσιάζει συμπτώματα. Σε αυτές τις περιπτώσεις η ενδεδειγμένη αγωγή είναι η ενεργή παρακολούθηση, εάν:
(α) ο ασθενής είναι άνω των 75 ετών, και
(β) τα χαρακτηριστικά του όγκου είναι τέτοια ώστε να τον κατατάσσουν στην ομάδα των αποκαλούμενων «χαμηλού κινδύνου» καρκίνων του προστάτη οι οποίοι εξελίσσονται με πολύ αργό ρυθμό. Ο ασθενής παρακολουθείται σε τακτά χρονικά διαστήματα από τον ιατρό του, και αν αναπτύχθει κάποιο πρόβλημα, τότε ο ιατρός θα
πράξει ανάλογα.
Η χειρουργική αντιμετώπιση του καρκίνου του προστάτη
1) Η ριζική προστατεκτομή (ολική αφαίρεση του προστάτη) είναι η πλέον αποτελεσματική θεραπευτική μέθοδος, σε ασθενείς με πρώιμο (περιορισμένο στο
προστάτη) καρκίνο, αλλά και σε τοπικά προχωρημένη νόσομε περιορισμένη εξωκαψική επέκταση, σκορ Gleason κάτω του 8 και PSA κάτω των 20ng/ml. Βασική προϋπόθεση για να υποβληθεί ένας ασθενής σε χειρουργική εξαίρεση του προστάτη είναι το προσδόκιμο επιβίωσης να είναι μεγαλύτερο από μια δεκαετία αλλά και η απουσία καρκίνου από τους λεμφαδένες στις απεικονιστικές εξετάσεις.
Αυτές οι κλινικές και εργαστηριακές παράμετροι είναι κάποιες γενικές κατευθυντήριες γραμμές, ώστε να γίνει η κατά το δυνατόν σωστότερη αξιολόγηση, των ευεργετημάτων της ριζικής προστατεκτομής από τη μια και των συνοδών κινδύνων μιας τέτοιας επέμβασης από την άλλη.
Σκοπός της ριζικής προστατεκτομής είναι η εκρίζωση της νόσου, με τη προσπάθεια διατήρησης μετεγχειριτικά της στυτικής λειτουργίας και της εγκράτειας του ασθενούς.
Η εξέλιξη της χειρουργικής τεχνικής έχει ελαττώσει τα ποσοστά επιπλοκών, αυξάνοντας παράλληλα τα ποσοστά ριζικής θεραπείας του καρκίνου.
Οι πιθανές επιπλοκές της ριζικής προστατεκτομής είναι:
-ακράτεια ούρων. Μπορεί να περάσει μέχρι και ένας χρόνος μέχρι να ανακτηθεί η εγκράτεια ξανά από τον ασθενή (μετά από ένα έτος η ακράτεια παραμένει στο 7%
περίπου των ασθενών). Τρόποι αντιμετώπισης της εμένουσας ακράτειας είναι οι ασκήσεις Kegel, οι ενέσεις κολλαγόνου και οι τεχνητοί σφιγκτήρες.
-στυτική δυσλειτουργία. Η στυτική δυσλειτουργία είναι κάτι που συνέβαινε κατά κόρον παλαιότερα. Με τις σύγχρονες χειρουργικές τεχνικές όμως, όπου επιτυγχάνεται η διατήρηση των αγγειονευρωδών δεματίων (αγγεία και νεύρα που έχουν σημαντικό ρόλο στη διατήρηση της στυτικής λειτουργίας), παρατηρείται πλέον σε αρκετά μικρότερο ποσοστό.
Σε περίπτωση όμως χειρουργικής επέμβασης με διατήρηση των αγγειονευρωδών δεματίων έχουμε μεγαλύτερη πιθανότητα τοπικής υποτροπής (τοπικής επανεμφάνισης της νόσου), και έτσι θα πρέπει να γίνεται προσεκτική επιλογή των ασθενών. Όσον αφορά στην αντιμετώπιση της στυτικής δυσλειτουργίας μετά τη ριζική προστατεκτομή , η χορήγηση σιλντεναφίλης (Βιάγκρα) αμέσως μετά το χειρουργείο φαίνεται να ελαττώνει το χρόνο ανάκτησης της στυτικής λειτουργίας, χωρίς όμως να υπάρχει κάποια μελέτη που να το υποστηρίζει.
Δύο τύποι ριζικής προστατεκτομής.
Σε μια οπισθοηβική προστατεκτομή, ο προστάτης αφαιρείται μέσω μιας τομής στο τοίχωμα της κοιλιάς. Εκτελείται εκτομή λεμφαδένων στα πλάγια τοιχώματα της πυέλου και κατόπιν η αφαίρεση του προστάτη, των σπερματοδόχων κύστεωνκαι λιπώδους ιστού.
Σε μια περινεϊκή προστατεκτομή, ο προστάτης αφαιρείται μέσω μιας τομής στην περιοχή μεταξύ των όρχεων και του πρωκτού με την οποία όμως δεν είναι δυνατό να αφαιρεθούνλεμφαδένες και γειτονικοί ιστοί παρά μόνο με συμπληρωματική επέμβαση. Επισημαίνουμε όμως ότι δεν είναι πάντοτε απαραίτητη η λεμφαδενεκτομή και μπορεί σε ορισμένες περιπτώσεις να παραληφθεί εφ’ όσον από τον προεγχειρητικό έλεγχο (Gleason score, PSA, απεικονιστικός έλεγχος) προκύψει ότι οι πιθανότητες λεμφαδενικής μετάστασηςείναιμικρές.
2) Διουρηθρική Προστατεκτομή. Αφαιρείται μέρος του προστάτη αδένα που περιβάλλει την ουρήθρα. Προτείνεται στην περίπτωση που ο ασθενής δεν μπορεί ή δεν θέλει να υποβληθεί σε ριζική προστατεκτομή. Ανακουφίζει τον ασθενή από τα αποφρακτικά φαινόμενα που μπορεί να προκαλέσει ο προστατικός καρκίνος αλλά δεν αποτελεί ριζική θεραπεία της νόσου με σκοπό την ίαση και συνήθως συνοδεύεται και από κάποια άλλη μορφή θεραπείας.
Διουρηθρική εκτομή του προστάτη (διουρηθρική προστατεκτομή) εκτελείται με το ρεζεκτοσκόπιο και μια αγκύλη διαθερμίας